Έτοιμα τα πρώτα αποτελέσματα του διαστημικού LHC, Alpha Magnetic Spectrometer to release first results

Το Άλφα Μαγνητικό Φασματόμετρο αναμένεται να φωτίσει στοιχεία για τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη.

Όπως έγινε γνωστό τις προσεχείς εβδομάδες θα ανακοινωθούν τα πρώτα αποτελέσματα του σημαντικότερου και ακριβότερου επιστημονικού πειράματος που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στο Διάστημα. Το Άλφα Μαγνητικό Φασματόμετρο ή AMS είναι «παιδί» του νομπελίστα φυσικού Σάμιουελ Τινγκ και μεταφέρθηκε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το 2011.

 The AMS was taken up to the ISS in 2011.

Εγκατεστημένο σε μια εξωτερική πλευρά του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, το γιγάντιο όργανο καταγράφει φαινόμενα υψηλότερης ενέργειας από ό,τι ο επιταχυντής LHC του CERN σε μια προσπάθεια να ανακαλύψει νέες, εξωτικές μορφές ύλης.

Transition Radiation Detector determines highest-energy particle velocities

Silicon Trackers follow particle paths; how they bend reveals their charge

Permanent Magnet is core component of AMS and makes particles curve

Time-of-flight Counters determine lowest-energy particle velocities

Star Trackers scan star fields to establish AMS's orientation in space

Cerenkov Detector makes accurate velocity measurements of fast particles

Electromagnetic Calorimeter measures energy of impacting particles

Anti-coincidence Counter filters signal from unwanted side particles

Μέχρι σήμερα έχει καταγράψει δισεκατομμύρια προσκρούσεις κοσμικών ακτίνων και όπως ανακοίνωσε ο Τινγκ σε λίγες εβδομάδες θα δημοσιοποιηθούν στοιχεία που αφορούν τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη.

Αόρατη αλλά απαραίτητη

Astronomers use the idea of dark matter to account for a substantial portion of the mass of our universe. An even greater amount of mass, they believe, is taken up with dark energy. Meanwhile, the visible stars and galaxies we see around us in space may be only a small part of the whole universe. Image via Wikimedia Commons.

Από τη δεκαετία του 1930 οι φυσικοί γνωρίζουν ότι η ύλη που βλέπουμε στο Σύμπαν δεν είναι αρκετή για να εξηγήσει την κίνηση των γαλαξιών: η ταχύτητα περιστροφής των γαλαξιών εξαρτάται από τη συνολική τους μάζα, και η μάζα αυτή πρέπει να είναι πολύ περισσότερη από την κανονική ύλη που παρατηρούμε στους γαλαξίες.

Η μόνη εξήγηση είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος της μάζας του Σύμπαντος, και συγκεκριμένα το 83%, αντιστοιχεί σε μια μυστηριώδη μορφή της ύλης, η οποία δεν εκπέμπει, δεν απορροφά και δεν διαθλά το φως. Πρόκειται για την υποθετική «σκοτεινή ύλη», η οποία εξ ορισμού είναι κυριολεκτικά αόρατη. Τα υπολογιστικά μοντέλα των κοσμολόγων δείχνουν ότι η σκοτεινή ύλη πρέπει να είναι κατανεμημένη σχετικά ομοιόμορφα στο Σύμπαν. Με άλλα λόγια, η σκοτεινή ύλη πρέπει να υπάρχει παντού, ίσως και στη Γη, χωρίς όμως να αντιλαμβανόμαστε την παρουσία της.

Η έρευνα

The Alpha Magnetic Spectrometer (AMS) is flying to the station on STS-134. The AMS experiment is a state-of-the-art particle physics detector being operated by an international team composed of 60 institutes from 16 countries and organized under United States Department of Energy (DOE) sponsorship. The AMS Experiment will use the unique environment of space to advance knowledge of the universe and lead to the understanding of the universe's origin. The AMS is a high profile space-based particle physics experiment that is led by Nobel laureate Samuel Ting of the Massachusetts Institute of Technology (MIT).

Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν πολλά πράγματα για τη σκοτεινή ύλη. Ένα από τα ερωτήματα που ζητούν απάντηση είναι από τι αποτελείται αυτή η ύλη. Μια δημοφιλής θεωρία κάνει λόγο για υποθετικά σωματίδια, τα WIMP (σωματίδια μεγάλης μάζας και ασθενούς αλληλεπίδρασης), από τα οποία ίσως αποτελείται η λεγόμενη σκοτεινή ύλη. Κανένα τηλεσκόπιο ή άλλο όργανο μέχρι σήμερα δεν έχει μπορέσει να εντοπίσει την ύπαρξη των WIMP. Οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι το AMS θα καταφέρει να επιβεβαιώσει την ύπαρξη των WIMP και να φωτίσει ορισμένες από τις ιδιότητες τους.

Έτσι η επιστημονική κοινότητα αναμένει με ενδιαφέρον την ανακοίνωση για να δει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί. Ο Τινγκ, που εργάζεται στο ΜΙΤ, θα δημοσιεύσει σε κάποιο επιστημονικό περιοδικό τα πρώτα αποτελέσματα των ερευνών αλλά δεν έχει ακόμη αποφασίσει σε ποιο.

«Περιμέναμε 18 ολόκληρα χρόνια για να γράψουμε αυτή τη μελέτη και τώρα πλέον είμαστε στη φάση των τελικών ελέγχων των δεδομένων της. Υπάρχουν έξι ομάδες αναλυτών που τσεκάρουν τα ίδια αποτελέσματα ώστε να είμαστε απόλυτα βέβαιοι για την ορθότητα τους. Πιστεύω ότι σε 2-3 εβδομάδες θα είμαστε έτοιμοι να κάνουμε τη δημοσίευση» δήλωσε στους εκπροσώπους του Τύπου.

Nick Cave: το μπλουζ του μποζονίου Higgs. Higgs Boson Blues

Ο Nick Cave, στο νέο του άλμπουμ “Push the Sky Away”, έχει συμπεριλάβει ένα τραγούδι με τίτλο “Higgs Boson Blues“, το οποίο έγραψε πριν ανακοινωθεί η ανακάλυψη του στις 4 Ιουλίου 2012.  Η έμπνευση για το άλμπουμ, σύμφωνα με τον Cave, προέκυψε μέσα από τις αναζητήσεις του στο διαδίκτυο …

…Have you ever heard about the Higgs Boson blues

I’m goin’ down to Geneva baby, gonna teach it to you …

Almost enough to make me believe in a benevolent force guiding the universe: Nick Cave, on his new album Push the Sky Away, has a song called “Higgs Boson Blues.”

Okay, don’t expect to hear a lot about spontaneous gauge symmetry breaking or giving mass to chiral fermions. But still:

Have you ever heard about the Higgs Boson blues

I’m goin’ down to Geneva baby, gonna teach it to you

Apparently Cave’s lyrics throughout the album came about from “Googling curiosities, being entranced by exotic Wikipedia entries ‘whether they’re true or not’.”

Το Αγαθονήσι ήταν ναυτική βάση της αρχαίας Μιλήτου. Agathonisi was naval base of ancient Miletus

Στο ακριτικό Αγαθονήσι με τους 150 μόνιμους κατοίκους και τα 3.000 κατσίκια, που όταν χαλάει το καράβι της γραμμής μένουν οι άνθρωποι δίχως ψωμί, δεν θα περίμενε να δει κανείς έναν περιποιημένο αρχαιολογικό χώρο.

Ισχυροί οχυρωματικοί τοίχοι (πάχους 1.80 - 2.00μ., εικ. 2) περικλείουν βόρεια, νότια και ανατολικά έκταση 5.000 τ.μ. διαμορφωμένη σε άνδηρα. Οι τοίχοι είναι λαξευμένοι από το αρχαίο λατομείο της περιοχής και κατασκευασμένοι επάνω στον επίπεδα διαμορφωμένο δολομιτικό ασβεστόλιθο, κατάλληλοι για την αμυντική θωράκιση και την προστασία των κατοίκων του αρχαίου οχυρού από εξωτερικούς εχθρούς, αλλά κυρίως από την πειρατεία που βρισκόταν σε ιδιαίτερη άνθηση στο Αιγαίο κατά την ελληνιστική εποχή. A total surface of 5,000 m2 is surrounded to the north, south and east by extensive fortification walls with a thickness of 1,80-2 metres (image 2), shaped into rock-cut beddings. The walls – stone slabs were quarried in the local mine and cut on a flattened dolomitic limestone – were suitable defensive works to protect the ancient fort’s inhabitants from any invaders, mainly pirates, given that piracy flourished in the Aegean during the Hellenistic Age.

Κι όμως, από το 2010, το μέχρι προ ολίγων ετών ανεξερεύνητο νησάκι, έχει στη θέση Καστράκι έναν εκτεταμένο αρχαιολογικό χώρο. Ένα αρχαίο λιμάνι με τις οχυρώσεις του, τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις του για τον ελλιμενισμό πολεμικών πλοίων, ένα ιερό, μια τεράστια μελισσοκομική μονάδα και ένα εργαστήριο πορφύρας. Και επειδή το ανασκαφικό υλικό είναι πλούσιο -πολλά κινητά ευρήματα έρχονται συνεχώς στο φως-, προγραμματίζεται να κτιστεί εκεί κι ένα μικρό μουσείο (300 τ.μ.).

Στο ακριτικό Αγαθονήσι πραγματοποιείται από το 2006 και υπό την διεύθυνση του δρος Παύλου Τριανταφυλλίδη, Αρχαιολόγου στην KB' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, συστηματική ανασκαφική έρευνα σε οχυρωμένο οικισμό των πρώϊμων ελληνιστικών χρόνων (ύστερος 4ος - πρώϊμος 3ος αιώνας π.Χ.) που δεσπόζει στον όρμο του Μαΐστρου (εικ. 1) στο βόρειο τμήμα του νησιού. Ο παράκτιος οικισμός αποτελεί το αρχαίο επίνειο της πόλης της Τραγαίας, που μας είναι γνωστή μόνον από φιλολογικές πηγές. Since 2006, a systematic excavation led by Dr. Pavlos Triantafyllidis has been under way, carried out by the 22nd Ephorate of Prehistoric and Classical Antiquities in a fortified community dated to the early Hellenistic Age (late 4th-early 3rd century BC) located on the island’s north side, overlooking the Maistros Bay (image 1). This coastal site was the harbour of the ancient city Tragaeae, known only from literary sources.

Όλα ξεκίνησαν το 2000, όταν ο αρχαιολόγος Παύλος Τριανταφυλλίδης, της ΚΒ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Ρόδου, κλήθηκε να πάει στο Αγαθονήσι για να ελέγξει τη θέση στην οποία επρόκειτο να εγκατασταθεί μια μονάδα αφαλάτωσης. Τότε, καθ' υπόδειξιν του δημάρχου, πήγε να δει και τα σκόρπια αρχαία της βόρειας πλευράς. Δρόμος δεν υπήρχε. Πήρε μια μικρή βάρκα και πήγε διά θαλάσσης. «Τα αρχαία ήταν μέσα στα χόρτα, τα αγκάθια και τα σκίνα» θυμάται ο αρχαιολόγος. Ήταν ορατά οικοδομικά λείψανα, κυρίως οχυρωματικοί τοίχοι σε ένα βραχώδη λόφο και διάσπαρτα πάμπολλα επιφανειακά ευρήματα, όπως πήλινα και λίθινα αγγεία των ελληνιστικών και πρώιμων ρωμαϊκών χρόνων.

Με τη συνδρομή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ιδιωτικές χορηγίες, το 2006 ξεκίνησε συστηματική ανασκαφή. Τα ευρήματα ήταν εντυπωσιακά. «Η αλήθεια είναι ότι το έργο που κάναμε εκεί με χίλιες δυσκολίες, το αγκάλιασε και η πολιτεία. Και από τότε μας υποστηρίζει θερμά η γ.γ. Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη. Έτσι καταφέραμε να κάνουμε περίφραξη σε έξι στρέμματα χώρο και μάλιστα λίθινη. Φαντάζεστε πώς μεταφέραμε τα υλικά χωρίς δρόμο, που έγινε τελευταία μαζί με τα έργα ανάδειξης.

Ήταν μια τρέλα όταν ξεκινήσαμε στη μέση του πουθενά ένα τόσο μεγάλο έργο. Το στήριξαν και οι ντόπιοι, που ζουν ουσιαστικά σε μια βραχονησίδα απέναντι από τα τουρκικά παράλια της Μιλήτου. Τη βλέπεις τη Μίλητο. Κι όταν έχει κακοκαιρία οι κάτοικοι αποκλείονται. Το ζήσαμε το πρόβλημα κι εμείς μια φορά στην ανασκαφή. Δεν είχαμε να φάμε. Ήταν άνοιξη, είχε χαλάσει το πλοίο της γραμμής που ερχόταν από τη Σάμο, και είχαμε ξεμείνει χωρίς τρόφιμα. Για να καταλάβει κανείς πώς ζουν αυτοί οι ακρίτες πρέπει να δεις όταν κάνουν οι Τούρκοι τις στρατιωτικές ασκήσεις τους. Ξαφνικά ζώνεται το νησάκι από πολεμικές φρεγάτες και ο ουρανός με τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου γεμίζει τουρκικά πολεμικά αεροσκάφη». Οι κάτοικοι ζουν κυρίως από την κτηνοτροφία. Στόχος είναι να αναπτυχθεί ο τόπος και τουριστικά. Γι' αυτό έγινε η ανάδειξη του μοναδικού αυτού αρχαιολογικού χώρου, ο οποίος θα γίνει και επισκέψιμος. 

Να δούμε όμως τώρα ποια είναι τα ευρήματα του δρα Παύλου Τριανταφυλλίδη έπειτα από έξι χρόνων αρχαιολογικές έρευνες.

Στις εμπορικές και οικονομικές δραστηριότητες του οχυρού κατά την πρώϊμη ρωμαϊκή περίοδο (1ο αιώνα π.Χ. - 1ο αιώνα μ.Χ.) συμπεριλαμβάνεται η αποκάλυψη τμήματος εργαστηριακών εγκαταστάσεων (εικ. 5) κοντά στο νότιο οχυρωματικό τοίχο, που σχετίζονται με την παραγωγή αρχαίων χρωστικών ουσιών, αλλά και βαφείων. Ειδικότερα, εντοπίσθηκαν δύο δεξαμενές, επενδεδυμένες με υδραυλικό κονίαμα τύπου κουρασάνι, οι οποίες βρέθηκαν σε δύο επίπεδα και επικοινωνούσαν μεταξύ του με το σύστημα της υπερχείλισης. Στο εσωτερικό τους βρέθηκαν πάμπολλα θαλάσσια όστρεα, πολλά από τα οποία ήταν αποθηκευμένα σε λίθινη γούρνα στο εσωτερικό της μιας δεξαμενής. Τα όστρεα ήταν κυρίως κεράτιοι, και πορφύρα τύπου murex brandaris, όστρεο κατάλληλο για την διεργασία και την παραγωγή της πορφύρας, του περίφημου οστρεου, από το οποίο παραγόταν το βαθύ κόκκινο χρώμα, καθώς και ποικίλες αποχρώσεις του, ανάλογα με το είδος του και την διάρκεια έκθεσης του στον ήλιο.

Στον όρμο του Μαΐστρου έχει βρεθεί ένα λιμάνι των Ελληνιστικών χρόνων ( ύστερος 4ος - πρώιμος 3ος αιώνας π.Χ.) που περικλείεται από ισχυρούς οχυρωματικούς τοίχους (πάχους 1,80 - 2,00 μ.). Το αρχαίο λιμάνι ήταν επανδρωμένο στρατιωτικά από τη Μίλητο. Ήταν ναυτική βάση της Μιλήτου, καθώς το Αγαθονήσι, η Λέρος, οι Λειψοί και η Πάτμος αποτελούσαν τα λεγόμενα Μιλησιακά νησιά. Δηλαδή τα νησιά που χρησιμοποιούσε η Μίλητος ως πέρασμα προς το Αιγαίο. Έχουν εντοπιστεί λαξεύματα στο βράχο που σχετίζονται με τις εγκαταστάσεις ελλιμενισμού των ευέλικτων πολεμικών, ελαφρών πλοίων. Η αρχαία ιστορία του νησιού θέλει τους κατοίκους μάρτυρες πολλών ναυμαχιών λόγω της γεωγραφικής του θέσης. Είδαν τη ναυμαχία της Λάδης (494 π.Χ.), τον περσικό στόλο του Δαρείου κατά των επαναστατών Ιώνων, ενώ ο Πλούταρχος αναφέρει ότι το 74 π.Χ., ο Ιούλιος Καίσαρας, καθώς έπλεε από την Ιταλία προς τη Μικρά Ασία, πιάστηκε από πειρατές της Τραγαίας και κρατήθηκε στο Φαρμακονήσι.

Και τι εστί Τραγαία; Είναι η αρχαία ονομασία του Αγαθονησιού. Το λιμάνι που έχει βρεθεί είναι το αρχαίο επίνειο της πόλης Τραγαίας, ενός παράκτιου οικισμού γνωστού μόνον από φιλολογικές πηγές. Η εικόνα του λιμανιού δεν είναι επίπεδη. Πρόκειται για ένα λόφο σκαλιστό σε τρία επίπεδα.

Πλούσιες αποθέσεις οστρέων, κυρίως τύπου murex brandaris (εικ. 6), αλλά και άλλων γαστερόποδων, όπως κερατίων (Cerithium vulgare, Bittium reticulatum da Costa), κώνων (Conus venticosus Gmelin, Euthria cornea L.), βούκινων (Buccinum undulatum L.) και πεταλίδων (Patella coerulea L.) βρέθηκαν εντός και γύρω από τις δεξαμενές, πολλές από τις οποίες είναι θραυσμένες ή τρυπημένες στην αρχαιότητα, προκειμένου να εξαχθεί ο ζωντανός οργανισμός του οστρέου, από τον οποίο προερχόταν η χρωστική ουσία.

Στο ανώτερο επίπεδο είναι ο Πύργος, στο μεσαίο το Ιερό του Διδυμαίου Απόλλωνος και Ανατολικών θεοτήτων και στο τρίτο μια μεγάλη μονάδα μελισσοκομίας και εργαστήρια πορφύρας. Ήταν οι μεγαλύτεροι προμηθευτές μελιού και πορφύρας στο Αιγαίο.

Από τα πολυάριθμα αρχαία κινητά ευρήματα της νεότερης οικιστικής φάσης του οχυρού κατά τους ύστερους ελληνιστικούς και πρώιμους ρωμαϊκούς χρόνους,  ιδιαίτερα μεγάλος είναι ο αριθμός των πήλινων κυψελών (εικ. 10) για την παραγωγή μελιού (3.000 θραύσματα αγγείων). The numerous ancient finds from the latest community phase in the fort, dating to the late Hellenistic and early Roman Age, consist mainly of beehive pots (image 10) used for the production of honey (3,000 potsherds).

Έχουν βρεθεί 15.000 κυψέλες και έχουν ανιχνευθεί γηρεόκοκοι από άγριο πεύκο, που σημαίνει πως το νησί εκείνη την εποχή ήταν γεμάτο πεύκα και θυμάρι. Τώρα έχει μείνει μόνο το θυμάρι.

Το μέλι χρησίμευε και ως σταθεροποιητικό στοιχείο στη βαφή των υφασμάτων με πορφύρα, μας εξηγεί ο κ. Τριανταφυλλίδης. Η πορφύρα βγαίνει από το ζωύφιο που υπάρχει σε ένα αγκαθωτό όστρακο. Πορφύρες υπάρχουν σε αφθονία ακόμη και σήμερα σ' εκείνη την περιοχή. Το βαφείο συνίσταται σε δύο δεξαμενές σε δύο επίπεδα, που επικοινωνούσαν μεταξύ τους με το σύστημα της υπερχείλισης. Η στενή σχέση των κατοίκων του νησιού με τη Μίλητο αποδεικνύεται και από την ανεύρεση σημαντικού αριθμού χάλκινων και αργυρών νομισμάτων κοπής Μιλήτου και της Καρικής δυναστείας των Εκατομνιδών του 4ου αιώνα π.Χ.

Η ανεύρεση σημαντικού αριθμού χάλκινων και αργυρών νομισμάτων κοπής Μιλήτου και της Καρικής δυναστείας των Εκατομνιδών του 4ου αιώνα π.Χ., πήλινων ειδωλίων του τύπου της Ταναγραίας του ύστερου 4ου αιώνα π.Χ. (εικ. 7), πήλινων υφαντικών βαριδιών (εικ. 8), ενσφράγιστων λαβών αμφορέων  (εικ. 9) ροδιακού, κνιδιακού και κωακού τύπου του 4ου - 2ου αιώνα π.Χ. υποδεικνύει εμπορικές συναλλαγές που πραγματοποιούνταν και κατά την ελληνιστική περίοδο. Εκτός από την παρουσία βαφείων, κινητά ευρήματα, όπως σκωρίες πηλού, πάμπολλα όστρακα χρηστικών αγγείων και σιδηρομεταλλευμάτων υποδεικνύουν μια έντονη βιοτεχνική δραστηριότητα για την ύπαρξη εργαστηρίων παραγωγής σιδηρών και πήλινων αντικειμένων, που σε συνδυασμό με την βιοτεχνία πορφύρας προσέδιδαν αρκετό πλούτο, ενώ παράλληλα ανασυστήνουν πτυχές της αγροτικής οικονομίας και του εμπορίου του νησιού.

Έχουν βρεθεί επίσης πήλινα ειδώλια του τύπου της Ταναγραίας, του ύστερου 4ου αιώνα π.Χ., υφαντικά βάρη, ενσφράγιστες λαβές αμφορέων (ροδιακού και κνιδιακού τύπου), μεγάλες ποσότητες κεραμικής και σιδηρομεταλλευμάτων.

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι η ανεύρεση πήλινου ενσφράγιστου κεραμιδιού (εικ. 11) της πρώτης επίσημης επιγραφής του Αγαθονησίου του ύστερου 2ου και πρώϊμου 1ου αιώνα π.Χ. που αναφέρεται σε πολεμική νίκη της Μιλησιακής μητρόπολης χάριν της οποίας ιδρύθηκε ιερό παρρόδιο, πιθανώς του Διός Λυκίου στον οχυρωμένο παράκτιο οικισμό του Αγαθονησίου. Σύμφωνα με θραύσματα χειροποίητης άβαφης κεραμικής, και πολλών εργαλείων από οψιανό και πυριτόλιθο, η εγκατάλειψη του μικρού οχυρωμένου οικισμού ανάγεται στο α' μισό του 2ου αιώνα μ.Χ., όταν ο καταστρεπτικός σεισμός του 155/156 μ.Χ. που συγκλόνισε την Μ. Ασία επέφερε ανεπανόρθωτες βλάβες στο οχυρό. Another finding is a terracotta tile (image 11) bearing the first official inscription about the island, dating to the late 2nd and early 1st century AD and mentioning a war victory of the metropolis, Miletus, on the occasion of which a temple was erected in honour of Zeus Lykaios in the fortified coastal community on Agathonissi. Various plain, hand-made ceramic potsherds, as well as many excavated tools, point to the community’s abandonment around the first half of the 2nd century AD, after a devastating earthquake hit Asia Minor in 155/156 AD causing irreparable damage to the fort.

Αδέσποτα άστρα διασχίζουν το Γαλαξία με 3 εκατ. χιλιόμετρα την ώρα, Ultrafast Stars Discovered Racing Through Milky Way

Οι πορείες που ακολουθούν τα αδέσποτα άστρα δείχνουν ότι προέρχονται από το κέντρο του Γαλαξία. Hypervelocity stars zoom around the center of the Milky Way, where a supermassive black hole lurks. CREDIT: ESO/MPE

Άστρα που εκτινάχθηκαν από τη θέση τους λόγω της μαύρης τρύπας που κρύβεται στην καρδιά του Γαλαξία μας βρέθηκαν να τρέχουν σαν δαιμονισμένα στο Διάστημα με ταχύτητα 3,2 εκατομμυρίων χιλιομέτρων την ώρα.

Τα έξι αδέσποτα άστρα που ανακάλυψε διεθνής ομάδα αστρονόμων πιστεύεται ότι σχηματίστηκαν στο κέντρο του Γαλαξία, μια περιοχή έντονης αστρογένεσης που καλύπτεται όμως από ένα αδιαφανές πέπλο σκόνης.

Άστρα που κινούνται με αυτές τις ασύλληπτες ταχύτητες είχαν βρεθεί λίγες φορές και στο παρελθόν, όλα τους όμως ήταν γαλάζιοι, νεογέννητοι γίγαντες. Αυτή είναι η πρώτη φορά που εντοπίζονται άστρα-σπρίντερ στην κατηγορία του δικού μας Ήλιου.

Η μελέτη των έξι άστρων θα μπορούσε να προσφέρει λεπτομέρειες για το περιβάλλον του γαλαξιακού πυρήνα, ανέφεραν οι ερευνητές στο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Αστρονομίας, το οποίο ολοκληρώθηκε τον περασμένο μήνα.

Όπως αναφέρει το Space.com, τα έξι άστρα πιστεύεται ότι ήταν κάποτε μέλη δυαδικών συστημάτων -πρόκειται για ζευγάρια άστρων που κινούνται σε τροχιά το ένα γύρω από το άλλο.

Καλλιτεχνική απεικόνιση της μαύρης τρύπας στο κέντρο του Γαλαξία. Cosmic maelstrom: An artist's impression of the supermassive black hole Sagittarius A* at the centre of the Milky Way.

Η πιθανότερη εξήγηση για το μηχανισμό που επιτάχυνε τα μοναχικά άστρα σε αυτές τις ταχύτητες είναι η βαρυτική επίδραση του Τοξότη Α*, της τερατώδους μαύρης τρύπας που πιστεύεται ότι κρύβεται στο κέντρο του Γαλαξία.

Τα μαθηματικά μοντέλα των ερευνητών δείχνουν ότι η μελανή οπή μπορεί να καταπιεί το ένα από τα δύο μέλη ενός δυαδικού συστήματος και ταυτόχρονα να εκτινάξει το άλλο στο Διάστημα με αστρονομικές ταχύτητες.

Σήμερα, τα έξι εκδιωγμένα άστρα συνεχίζουν να κινούνται μέσα στον Γαλαξία μας, χωρίς όμως να κινούνται σε τροχιά γύρω από το βαρυτικό κέντρο του, όπως συμβαίνει με όλα τα άλλα άστρα.

«Εξωγήινα» κρανία ανακαλύφθηκαν σε νεκροταφείο του Μεξικού, Archeologists Unearth Alien-Like Skulls In A Mexico Cemetery

Image Caption: 300 Meters from the village of Onavas, archaeologists discovered a site with 25 human burials, 13 of whom have cranial deformation. This image shows cranial deformation in one of the human skulls. Credit: Cristina Garcia / INAH

Παρόλο που αυτή η εκπληκτική φωτογραφία θα μπορούσε άνετα να είναι βγαλμένη από ταινία... του Ρϊντλεϊ Σκοτ, πρόκειται για πραγματικό εύρημα!

Συγκεκριμένα αρχαιολόγοι αποκάλυψαν, ότι σε νεκροταφείο του μικρού μεξικανικού χωριού Ονάβας βρέθηκε το κρανίο ενός ατόμου που φαίνεται να έπασχε από μια κρανιακή παραμόρφωση.

Painting by Paul Kane, showing a Chinookan child in the process of having its head flattened, and an adult after the process.

Το συγκεκριμένο κρανίο πιστεύεται ότι είναι 1.000 ετών και φέρεται να είναι το πρώτο στην περιοχή που δείχνει την αρχαία πρακτική του δεσίματος ενός κρανίου για να αλλάξει το σχήμα του.

Three drawings of methods that were used by Maya peoples to shape a child's head.

«Η τεχνική της κρανιακής παραμόρφωσης χρησιμοποιήθηκε στους Μεσοαμερικανικούς πολιτισμούς για να διαφοροποιήσει μία κοινωνική ομάδα από μία άλλη, καθώς και για τελετουργικούς σκοπούς», δήλωσε η αρχαιολόγος Κριστίνα Γκαρσία Μορένο, διευθύντρια του ερευνητικού έργου.

The burial ground contained 25 individuals, and 13 of them have what researchers describe as 'intentional cranial deformation.

Στο νεκροταφείο βρέθηκαν συνολικά 25 άτομα, εκ των οποίων τα 13 έχουν υποστεί τεχνητή κρανιακή παραμόρφωση και άλλα 5 έχουν υποστεί οδοντικό ακρωτηριασμό.

«Αυτό το μοναδικό εύρημα δείχνει ένα μείγμα παραδόσεων από διαφορετικές ομάδες στο βόρειο Μεξικό», είπε η Μορένο.

Αστεροειδής… ανεκτίμητης αξίας. Near-Earth asteroid could be worth $200 billion

Ο αστεροειδής 2012DA14 μπορεί να υποκρύπτει ανακτήσιμο νερό αξίας 65 δισεκατομμυρίων και μέταλλα αξίας περίπου 130 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με τους ιθύνοντες της Deep Space.

Η αξία του αστεροειδούς 2012DA14, ο οποίος θα περάσει την Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου «ξυστά» από τη Γη, αποτιμάται σε περίπου 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με την εταιρεία εξόρυξης Deep Space.

Συγκεκριμένα ο αστεροειδής, ο οποίος έχει διάμετρο λίγο περισσότερο από 45 μέτρα και μάζα 130.000 τόνους, μπορεί να υποκρύπτει ανακτήσιμο νερό αξίας 65 δισεκατομμυρίων και μέταλλα αξίας περίπου 130 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με τους ιθύνοντες της εταιρείας. Η εκτίμηση έγινε υποθέτοντας ότι μόνο το 10% της μάζας του αστεροειδή είναι εύκολα εξορύξιμο.

Η Deep Space δεν θα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί τον αστεροειδή 2012DA14, καθώς η τροχιά του εμφανίζει πολύ μεγάλη κλίση συγκριτικά με τη Γη, γεγονός που θα έκανε ιδιαίτερα δύσκολο το εγχείρημα. Εξάλλου ακόμα δεν διαθέτει τον εξοπλισμό ώστε να προσγειωθεί στον αστεροειδή και να ξεκινήσει επιχειρήσεις εξόρυξης, ενώ και το κόστος θα ήταν απαγορευτικό.

Ο αστεροειδής 2012 DA14 όπως φαίνεται στη σύνθεση τριών φωτογραφιών στις 14 Φεβρουαρίου 2013 σε απόσταση 748,000 μιλίων. This animated set of three images depicts asteroid 2012 DA14 as it was seen on Feb. 14, 2013, at a distance of 465,000 miles (748,000 kilometers). Image credit: LCOGT/Faulkes

Ωστόσο στα επόμενα χρόνια θα πληροί αυτές τις προϋποθέσεις και το πολύ κοντινό πέρασμα του αστεροειδούς (μόλις 27.700 χιλιόμετρα μακριά από τη Γη) αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα των πόρων που βρίσκονται διαθέσιμοι προς εξόρυξη και εκμετάλλευση στο κοντινό διάστημα, σύμφωνα με τον πρόεδρο της εταιρείας Ρικ Τάμλινσον.

Μία γραφική απεικόνιση της διαδρομής που θα ακολουθήσει ο αστεροειδής 2012 DA14 έδωσε στη δημοσιότητα η NASA, με τη βοήθεια του λογισμικού «Eyes on the Solar System».

Με το σίδηρο και το νικέλιο που θα εξορυχθεί σε μελλοντικές αποστολές, η Deep Space σκοπεύει να αποτελέσει τον πυρήνα για τη δημιουργία μίας βιομηχανίας βασισμένη στο διάστημα, η οποία θα επεκταθεί σε κατασκευή οχημάτων, σταθμών και βάσεων μακριά από τη Γη. Η εταιρεία σχεδιάζει επίσης να μετατρέπει το νερό που θα αποσπά από τους αστεροειδείς σε καύσιμο το οποίο θα προμηθεύει σε δορυφόρους και διαστημόπλοια σε χαμηλό σχετικά κόστος.

«Η μεταφορά προμηθειών για την εξυπηρέτηση τηλεπικοινωνιακών δορυφόρων και επανδρωμένων αποστολών στον Άρη από πηγές όπως αστεροειδείς είναι στοιχείο-κλειδί για την εξερεύνηση και την αποίκηση του διαστήματος», δήλωσε ο Τάμλινσον.

Σύμφωνα με στελέχη της εταιρείας προτεραιότητα αποτελεί η δραματική μείωση του κόστους μεταφοράς των υλικών που χρειάζονται να εκτοξευτούν από τη Γη, καθώς προς το παρόν το κόστος αποστολής υλικών ενός τόνου υλικών από τη Γη σε υψηλή τροχιά είναι 10 εκατομμύρια δολάρια.

Η Deep Space είναι η μία εκ των δύο εταιρειών που τον τελευταίο χρόνο εξέφρασαν την επιθυμία τους να εκμεταλλευτούν τους φυσικούς πόρους ενός αστεροειδούς. Η άλλη πρόκειται για την Planetary Resources, η οποία έχει χρηματοδότηση από τους ιθύνοντες της Google Λάρυ Πέητζ και Έρικ Σμιντ. Συνιδρυτής της Planetary Resources είναι ο ελληνοαμερικάνος επιχειρηματίας, φυσικός και μηχανικός Πήτερ Διαμαντής.

Η Deep Space σχεδιάζει την εκτόξευση μίας ομάδας μικρών ρομποτικών εξερευνητών με την ονομασία Fireflies το 2015, ενώ οι επιχειρήσεις εξόρυξης αναμένονται για μετά το 2020. Παρόμοιο χρονοδιάγραμμα ακολουθεί και η Planetary Resources, με πιθανή ημερομηνία εκτόξευσης ρομποτικών τηλεσκοπίων-εξερευνητών το 2014.

«Φρέσκια», παράξενη μαύρη τρύπα στον Γαλαξία, Rare Explosion Created Our Galaxy's Youngest Black Hole

The highly distorted supernova remnant W49B in this image may contain the youngest black hole in the Milky Way galaxy. The image combines X-rays from NASA's Chandra X-ray Observatory in blue and green, radio data from the NSF's Very Large Array in pink, and infrared data from Caltech's Palomar Observatory in yellow. Image released Feb. 13, 2013. CREDIT: X-ray: NASA/CXC/MIT/L.Lopez et al; Infrared: Palomar; Radio: NSF/NRAO/VLA

Επιστήμονες στις ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι εντόπισαν την ύπαρξη μιας μαύρης τρύπας σε απόσταση 26 χιλιάδων ετών φωτός από τη Γη. Σύμφωνα με τους ερευνητές, πρόκειται για τη νεότερη μελανή οπή που έχει δημιουργηθεί στον γαλαξία μας η οποία μάλιστα δεν οφείλει την ύπαρξη της στον συνήθη μηχανισμό παραγωγής μελανών οπών αλλά σε ένα σπάνιο κοσμικό φαινόμενο.

Οι εκρήξεις

Όταν άστρα πολύ μεγάλης μάζας «ξεμένουν» από καύσιμα ο πυρήνας τους αρχίζει να γίνεται ασταθής προκαλώντας μια αλυσιδωτή αντίδραση που καταλήγει σε μια έκρηξη σουπερνόβα. Κάποιες φορές οι εκρήξεις σουπερνόβα αφήνουν πίσω τους το «πτώμα» του άστρου, ένα μικρό, υπέρπυκνο και ταχύτατα περιστρεφόμενο σώμα που εκπέμπει έντονο φως. Τα σώματα αυτά είναι γνωστά ως άστρα νετρονίου ή πάλσαρ. Άλλες φορές το αποτέλεσμα της έκρηξης είναι η δημιουργία μιας μαύρης τρύπας.

Νέα και περίεργη

Chandra X-ray Image of W49B showing just the iron (purple) and silicon (blue).

Σε απόσταση 26 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς βρίσκονται τα απομεινάρια μιας έκρηξης σουπερνόβα η κωδική ονομασία των οποίων είναι W49B. Επιστήμονες του ΜΙΤ χρησιμοποίησαν το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra για να μελετήσουν τα υπολείμματα W49B. Δεν εντόπισαν την παρουσία ενός άστρου νετρονίου καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι σε αυτή την περίπτωση η έκρηξη οδήγησε στη δημιουργία μιας μαύρης τρύπας. Υπολόγιζουν ότι η μελανή οπή δημιουργήθηκε πριν από περίπου χίλια χρόνια και είναι έτσι η νεότερη που γνωρίζουμε στον Γαλαξία. Εκτός από την ηλικία της η μελανή οπή παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον και εξαιτίας του τρόπου που δημιουργήθηκε.

Ο μηχανισμός

The supernova remnant known as W49B is, let's say, a bit unorthodox looking. Many supernova remnants appear rather spherical in shape. This is in large part because astronomers think that most supernovas explode more or less evenly in all directions. W49B, however, is an exception to that rule. Researchers instead think that the star that created W49B ejected more material at higher speeds from its poles than from its equator during its explosion. The result is this unusual barrel-shaped remnant we see today. While most supernovas leave behind a dense rotating core called a neutron star, there is no evidence that one is present within W49B. This and other evidence suggest that an even more exotic object, that is, a black hole, was produced during the explosion. Since W49B's explosion occurred about a thousand years ago as seen from Earth, this means this may be the most recent black hole formed in our Milky Way galaxy. Credit: NASA/CXC/A. Hobart

Οι εκρήξεις σουπερνόβα είναι κατά βάση «συμμετρικές» - η αστρική ύλη εκτοξεύεται με την την ίδια ταχύτητα προς κάθε κατεύθυνση. Στην περίπτωση της έκρηξης των W49B η ύλη του άστρου εκτοξευόταν από τις περιοχές κοντά στους πόλους με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από την ύλη που προερχόταν από τον ισημερινό. Οι πίδακες της ύλης από τους πόλους ήταν εκείνες που σύμφωνα με τους ερευνητές καθόρισαν τελικά το είδος της έκρηξης αλλά και τη μορφή των υπολειμμάτων της.

Αυτά τα υπολείμματα λάμπουν σε διάφορα μήκη κύματος, γεγονός που αποδεικνύει ότι είναι προϊόντα μιας ασυνήθιστης έκρηξης. Οι εκρήξεις σουπερνόβα δεν έχουν αποκρυπτογραφηθεί πλήρως και η μελέτη ενός σπάνιου είδους τους, όπως αυτό των W49B, αναμένεται να αποκαλύψει νέα άγνωστα μέχρι σήμερα δεδομένα για αυτές.

«Τα απομεινάρια W49B είναι ένα είδος υπολειμμάτων αστρικής έκρηξης που για πρώτη φορά εντοπίζονται στον γαλαξία μας. Όπως φαίνεται το άστρο πέθανε με έναν ασυνήθιστο τρόπο. Αν και δεν έχουμε αποδείξεις, τα ευρήματα από τα W49B μας κάνουν να πιστεύουμε ότι η έκρηξη οδήγησε στη δημιουργία μιας μαύρης τρύπας. Αν τελικά η υποψία μας επιβεβαιωθεί θα έχουμε τη σπάνια ευκαιρία να μελετήσουμε μια έκρηξη σουπερνόβα υπεύθυνη για τη δημιουργία μιας νεαρής μαύρης τρύπας» αναφέρει η Λόρα Λόπεζ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal».