Arts Universe and Philology

Arts Universe and Philology
The blog "Art, Universe, and Philology" is an online platform dedicated to the promotion and exploration of art, science, and philology. Its owner, Konstantinos Vakouftsis, shares his thoughts, analyses, and passion for culture, the universe, and literature with his readers.

Παρασκευή 4 Οκτωβρίου 2013

Βρήκαν τα υπερηφαίστεια του Άρη. Super Volcanoes Rocked Early Mars

Mars may once have been rocked by titanic supervolcano eruptions that may have shaped the planet's climate. This image shows an area of Mars known as Eden Patera looking which is a 70-kilometre wide caldera formed by formed by the collapse of land. Scientists believe the collapse may have followed a supervolcanic eruption.

Ο κόκκινος πλανήτης φιλοξενούσε στο παρελθόν γιγάντια ηφαίστεια, τα οποία εκτόξευαν δισεκατομμύρια τόνους βράχων και στάχτης στον ουρανό του, σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature.

H μελέτη εγείρει ζητήματα σχετικά με τις συνθήκες που επικρατούσαν στον αρχέγονο Άρη, μια εποχή που οι επιστήμονες πιστεύουν πως ίσως ο πλανήτης να μη διέφερε και τόσο από τη Γη έχοντας παχιά ατμόσφαιρα, θερμότερο κλίμα και νερό στην επιφάνειά του.

If future work shows that supervolcanoes were present more widely on ancient Mars, it would completely change estimates of how the atmosphere formed from volcanic gases, how sediments formed from volcanic ash and how habitable the surface might have been.

Οι επιστήμονες γνώριζαν πως πριν δισεκατομμύρια χρόνια ο Άρης ήταν πιο ενεργός, αλλά δεν έβρισκαν ίχνη από ηφαιστειακή δραστηριότητα στην επιφάνειά του. Δύο πλανητολόγοι, οι Michalski και Jacob Bleacher προτείνουν πως η ύπαρξη υπερηφαιστείων στον Άρη ίσως λύνει το μυστήριο.

Μοναδικά σε όλα τους

Στη θέση αυτή, στην επιφάνεια του Άρη, είναι πιθανό να υπήρξε υπερ-ηφαίστειο. Oxus Patera, a candidate supervolcano on Mars. The image was created by putting color pictures from Mars Express’ High Resolution Stereo Camera on top of digital elevation data it collected. Credit: ESA/Mars Express/Freie Universitat Berlin/Google

Ο όρος υπερηφαίστειο αναφέρεται σε εκρήξεις ηφαιστείων που απελευθερώνουν τουλάχιστον 1.000 κυβικά χιλιόμετρα βράχων και στάχτης. Τέτοιες εκρήξεις θεωρείται πως συνέβησαν και στο παρελθόν της Γης, πριν εκατομμύρια χρόνια.

Τα συνηθισμένα ηφαίστεια όπως η Αίτνα στη Γη ή ο Όλυμπος στον Άρη δημιουργούν ένα βουνό μετά την έκρηξή τους καθώς πήζουν τα στρώματα λάβας. Τα υπερηφαίστεια ωστόσο, εκρήγνυνται με τεράστια ισχύ εκτοξεύοντας τα υλικά τους κι αφήνουν πίσω έναν κρατήρα.

A false-color view of Eden Patera, a possible supervolcano on Mars. Credit: ASU/GSFC/JPL/NASA

Οι δύο ερευνητές εντόπισαν ίχνη από ένα υπερηφαίστειο στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη, σε μία περιοχή που ονομάζεται Γη της Αραβίας (Arabia Terra). Με τη βοήθεια των παρατηρήσεων 15 ετών από τις διαστημικές αποστολές στον Άρη, εστίασαν το ενδιαφέρον τους στον κρατήρα Eden Patera, ο οποίος διαφέρει μορφολογικά από τους υπόλοιπους κρατήρες που προκύπτουν από την πρόσκρουση μετεωριτών στην επιφάνεια του Άρη. Η ανακάλυψη έγινε μάλιστα κατά τύχη, καθώς οι επιστήμονες ερευνούσαν τις φωτογραφίες για κρατήρες και όχι για ηφαίστεια.

Many Martian volcanoes are easily recognised from their massive shield-shaped structure, similar to what we see in Hawaii. 'But these are relatively youthful features on Mars and we have always wondered where the ancient volcanoes are,' said Dr Joseph Michalski, from the Natural History Museum.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, πολλές γιγάντιες ηφαιστειακές εκρήξεις έλαβαν χώρα στο πρώτο δισεκατομμύριο χρόνια της ζωής του Άρη. Αέρια από τέτοια υπερηφαίστεια επηρέασαν τη σύνθεση της πρώιμης ατμόσφαιρας και την εξέλιξη του κλίματος, καθώς η στάχτη στην ατμόσφαιρα εμποδίζει τις ακτίνες του Ήλιου να διεισδύσουν.

Οι βίαιες εκρήξεις θα έκαναν δυσκολότερη την ανάπτυξη ζωής στην επιφάνεια του πλανήτη, ωστόσο οι υδρατμοί στην ατμόσφαιρα θα αποτελούσαν ένα πιθανό περιβάλλον στο οποίο θα μπορούσαν να αναπτυχθούν μικρόβια.

Περαιτέρω στοιχεία ίσως έρθουν στο μέλλον από το όχημα Curiosity της NASA, το οποίο για την ώρα κινείται προς το βουνό Sharp ύψους πέντε χιλιομέτρων, με σκοπό τη μελέτη της γεωλογίας της περιοχής.

Πέμπτη 3 Οκτωβρίου 2013

Η τιμή της αγάπης. The Price of Love

Μια ιστορία αγάπης μεταξύ δύο νέων από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις, στην Κέρκυρα του 1900. Η ταινία παρακολουθεί την πορεία των δύο νέων και τον αντίκτυπο που έχουν οι πράξεις τους στο οικογενειακό περιβάλλον και στον κοινωνικό τους περίγυρο. Η ταπεινής καταγωγής κοπέλα (Ειρήνη - Αννυ Λούλου), ερωτεύεται τον νεαρό ξεπεσμένο άρχοντα (Αντρέα - Στρατής Τσοπανέλλης). Αρχικά εκείνος, αφού με τον ασυγκράτητο έρωτά του την εκθέτει, ζητάει στη συνέχεια μεγάλη προίκα για να την παντρευτεί. Η μητέρα της Ειρήνης (Επιστήμη - Τούλα Σταθοπούλου) που είναι και ο αρχηγός της οικογένειας μιας και ο πατέρας είναι ένας μέθυσος, αρνείται: Τα «τάλαρα» που έχει μαζέψει με τόσο κόπο πρέπει να μοιραστούν δίκαια σε όλα της τα παιδιά. Ο Αντρέας απομακρύνεται μέχρι που μαθαίνει πως η Ειρήνη πρόκειται να παντρευτεί κάποιον άλλο. Στην παραφορά του πάθους του, την παίρνει από το σπίτι της και την πάει στο δικό του όπου και την κρατά υποσχόμενος συνεχώς παντρειά.

Η ταινία «Η τιμή της αγάπης», βασισμένη στο μυθιστόρημα «Η τιμή και το χρήμα» του Κωνσταντίνου Θεοτόκη (1872-1923) είναι ένα δράμα εποχής με έντονα στοιχεία κοινωνικής κριτικής κυρίως σε σχέση με την τάξη και το φύλο.

Η Τώνια Μαρκετάκη (1942-1994), μένοντας πιστή στο κείμενο του συγγραφέα, αποτύπωσε έξοχα την κοινωνία της εποχής, τις αντιθέσεις των τάξεων, το πολιτικό κλίμα, και ταυτόχρονα παρουσίασε μια ομάδα πειστικότατων χαρακτήρων χάρη και στις θαυμάσιες ερμηνείες των ηθοποιών.

Οι ήρωες της ταινίας έχουν ξεκάθαρους στόχους και όνειρα. Ο βίος τους υπαγορεύεται από τα δύο στοιχεία που κυριαρχούν στην κοινωνία της Κέρκυρας του 1900 και τους κάνουν να ξεχωρίζουν ο ένας από τον άλλο: Ο Αντρέας συμπεριφέρεται σαν αφέντης, λόγω της αριστοκρατικής του καταγωγής αλλά και του φύλου του, θεωρεί ταπείνωση την εργασία, ατίμωση τη φτώχεια, ενώ από την άλλη, η Ειρήνη είναι πιο πειθήνια, ως γυναίκα και άνθρωπος του λαού, αλλά ακριβώς λόγω της τάξης της, είναι αποφασιστική και ρεαλίστρια.

Αισθητικά το φιλμ είναι πραγματικά απολαυστικό. Τόσο η σκηνογραφία και τα κοστούμια που είναι ιδιαίτερα προσεγμένα αλλά δίχως εκζήτηση ώστε να μην επισκιάζουν την υπόθεση και τις εξαιρετικές ερμηνείες των ηθοποιών, όσο και η μουσική (Ελένη Καραΐνδρου, τραγούδι Δήμητρα Γαλάνη) που ενσωματώνει το πάθος των πρωταγωνιστών και τη μελαγχολία τους, βοηθούν στη δημιουργία ατμόσφαιρας που αναδείχνει την εποχή όπως και την ίδια την αφήγηση.

Πρόκειται για μια καθαρά κινηματογραφική ταινία, φτιαγμένη από μια αυθεντική καλλιτέχνιδα.

Πρωταγωνιστούν: Τούλα Σταθοπούλου, Στρατής Τσοπανέλλης, Σπύρος Παντέλιος, Σπύρος, Μανώλης Λογιάδης, Λάκης Κωνσταντής, Γιώργης Αγιοβλασσίτης, Αντίοχος, Άννυ Λούλου, Αλίκη Νικηφόρου. Σκηνοθεσία: Τώνια Μαρκετάκη. Σενάριο: Τώνια Μαρκετάκη. Μουσική: Ελένη Καραΐνδρου. Διάρκεια: 109 λεπτά. Έτος Παραγωγής: 1984

Η Τώνια Μαρκετάκη γεννήθηκε στον Πειραιά το 1942. Σπούδασε με υποτροφία στο Ινστιτούτο Ανωτάτων Κινηματογραφικών Σπουδών Ι.D.Η.Ε.C. , στο Παρίσι, παρακολουθώντας ταυτόχρονα μαθήματα στη δραματική σχολή του Theatre National Populaire (TNP). Εργάστηκε σαν βοηθός Σκηνοθέτη και βοηθός Μοντέρ κοντά στον Ζαν-Λυκ-Γκοντάρ και τον Νίκολας Ρέυ στο Λονδίνο.  Μετά την επιστροφή της στην Ελλάδα εργάζεται ως καλλιτεχνική συντάκτρια και κριτικός κινηματογράφου στις εφημερίδες “Δημοκρατική Αλλαγή”, “Το Βήμα” και στο περιοδικό “Ταχυδρόμος”. Το 1967 παρουσιάζει την πρώτη μικρού μήκους ταινία της Ο Γιάννης και ο Δρόμος. Την ίδια χρονιά φυλακίζεται και εξορίζεται. Εργάζεται στην Αγγλία, ως βοηθός μοντέρ, και στο Αλγέρι, ως σκηνοθέτης εκπαιδευτικών ταινιών για αγράμματους αγρότες. Τον Μάιο του 1971 επιστρέφει στην Ελλάδα, δηλώνοντας  “προτιμώ τους δικούς μας φασίστες, από τους υπόλοιπους…” Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της Ιωάννης ο Βίαιος (1973) βραβεύεται στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και κέρδιζει την εκτίμηση των κριτικών στο Φόρουμ του Φεστιβάλ του Βερολίνου.  Ακολουθούν, η τηλεοπτική σειρά Λεμονοδάσος (1978), και οι επίσης πολυβραβευμένες ταινίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό Η Τιμή της Αγάπης και Κρυστάλλινες Νύχτες.  Σκηνοθέτει θεατρικά έργα. Εργάζεται σαν Βοηθός Γενικού Διευθυντή στην Κρατική Τηλεόραση και κάνει ραδιοφωνικές εκπομπές. Μεταφράζει και γράφει ποιήματα και πεζά.

Αν και χάθηκε πρόωρα, μόλις στα 52 της, θεωρείται από τις σημαντικότερες γυναίκες σκηνοθέτες του νέου ελληνικού κινηματογράφου.

The wife of an alcoholic and mother of four (Toula Stathopoulou) is a factory worker in Corfu at the beginning of the 20th century. A fallen noble man who has fallen on hard times (Stratis Tsopanellis) wants to marry her eldest daughter (Anny Loulou) and take advantage of the family's meager earnings. He kidnaps the not-unwilling girl, and argues with her mother about the dowry. But the girl refuses to marry him when she wakes up to the fact that he is only looking out for his own interests. She then decides to start working in order to earn money to raise the child she is expecting.

 Konstantinos Theotokis

The film is an adaptation of the novel 'For Honor and Money' by Konstantinos Theotokis.

 Scene from the movie "The price of love", 1984.

Early 20th century, in a small port neighborhood of Corfu, Greece. Epistimi raises her children alone against a harsh historical and political background. Her husband spends the poor income of the family on alcohol. Rini, Epistimi's daughter, and Andreas, a decadent aristocrat occupied with smuggling, fall in love. Andreas and Rini cannot get married, because of Rini's low social status and lack of money. Andreas asks for a large dowry in order to marry her -he has to pay off a mortgage on his family's house. Epistimi offers him half of the money he asks for, since she must also think of her other children. To blackmail her, Andreas, persuades Rini to run off with him without marrying, but Epistimi once again does not give him the sum he asks for. Rini gets pregnant and her mother has no other choice than submitting to the blackmail. In triumph Andreas announces to Rini that they are going to get married, but Rini refuses and breaks their relationship. Despite the outcry against unmarried mothers, Rini finds a job in a factory. She manages to preserve her dignity and to remain firm on her belief that Love should have no Price.

The Price of Love
music: Eleni Karaindrou
lyrics: Tonia Marketaki
with the voice of Dimitra Galani

There is no price for love
and neither for life there is
Who is selling it? Who is buying it?
Who is taking it to auction?

There is no price for love
and neither for life there is
Whoever loves can give it
with just a glance, a kiss

If you have a little love, give me
to sweeten my life
There is no price for love
there is no price for pride.

Directed by Tonia Marketaki.

Tonia Marketaki was born in Athens in 1942 and studied in Paris (I. D H. E. C.). She worked as a film critic from 1963-1967, before making her first, short film John and the Road in 1971. In the same year she is imprisoned and then exiled. Her first feature film Violent John (1973) won three awards at the Thessaloniki International Film Festival and critical acclaim in the Forum at the Berlin Film Festival. This was followed by the television series The Lemon Grove (1978) and the also awarded films The Price of Love and Crystal Nights. She has also been a theatre director, was a radio producer and worked as Assistant to the General Director in the National television. She has also been involved in translating and wrote poetry and works in prose. She is considered to be one of the most important women directors of New Greek Cinema.

        


Η αρπαγή της… Σελήνης, Did Venus Give Earth the Moon? Wild New Theory on Lunar History

Απεικόνιση της Σελήνης λίγο μετά το σχηματισμό της, πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. This illustration shows the still-molten moon just after its formation about 4.5 billion years ago. Credit: NASA/Goddard Space Flight Center

Το φεγγάρι δεν δημιουργήθηκε μετά από την πρόσκρουση στη Γη ενός μεγάλου ουρανίου σώματος σαν τον Άρη πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, αλλά ο πλανήτης με την έλξη της βαρύτητάς του «έκλεψε» τον δορυφόρο της Αφροδίτης.

Αυτή είναι η νέα «αιρετική» θεωρία ενός Αμερικανού επιστήμονα, για την προέλευση της Σελήνης ως αχώριστης συντρόφου της Γης. Η όλη ιδέα έρχεται σε αντίθεση με τη συντριπτική πλειονότητα των επιστημόνων, αλλά ο «πατέρας» της αντιτείνει ότι η έως σήμερα κυρίαρχη θεωρία έχει αρκετά κενά και αφήνει αναπάντητα διάφορα ερωτήματα.

Ο Ντέιβ Στίβενσον, καθηγητής πλανητικής επιστήμης του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (Caltech), παρουσίασε την εναλλακτική θεωρία σε συνέδριο που διοργάνωσε στο Λονδίνο η Βασιλική Εταιρία Επιστημών της Βρετανίας, με θέμα «Η προέλευση της Σελήνης», σύμφωνα με το Space.com.

H νέα θεωρία θέλει την Γη να τραβάει κοντά της την Σελήνη από την Αφροδίτη όπου και βρισκόταν.

Ο Αμερικανός επιστήμονας πιστεύει ότι η Αφροδίτη είχε σε τροχιά γύρω της έναν ήδη σχηματισμένο δορυφόρο, ο οποίος κάποια στιγμή «παγιδεύτηκε» στη βαρυτική έλξη της Γης και έτσι άλλαξε πλανητικό σύντροφο!

Όμως, το μεγάλο «όπλο» της κυρίαρχης θεωρίας της γιγάντιας πρόσκρουσης είναι ότι, όπως έχουν δείξει και πρόσφατες γεωχημικές αναλύσεις, η σύνθεση των πετρωμάτων της Γης και της Σελήνης έχουν μεγάλες ομοιότητες. Αυτή η διαπίστωση, όπως είπε ο Άλεξ Χολιντέι του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, καθιστά μάλλον απίθανη την ιδέα «κλοπής» του φεγγαριού από την Αφροδίτη.

This false-color image of cloud features seen on Venus by the Venus Monitoring Camera (VMC) on the European Space Agency's Venus Express. The image was captured from a distance of 30,000 km on December 8, 2011. Venus Express has been in orbit around the planet since 2006. Credit: ESA/MPS/DLR/IDA

Όμως ο Ντέιβ Στίβενσον θεωρεί παράξενο το γεγονός πώς η Αφροδίτη δεν έχει γύρω της κανένα δορυφόρο και επιμένει πως αυτός ο καυτός πλανήτης πρέπει να μελετηθεί περισσότερο γεωχημικά, μήπως βρεθούν μεγάλες ομοιότητες με τη Σελήνη και τη Γη. Από την άλλη, όπως παραδέχεται, ανακύπτει το ερώτημα πώς απέκτησε η Αφροδίτη τον δικό της δορυφόρο, χωρίς να αποκλείει ότι αυτό συνέβη μετά από μια γιγάντια πρόσκρουση πάνω σε αυτήν και όχι πάνω στη Γη.

Εκτός από την κυρίαρχη θεωρία γέννησης της Σελήνης από τμήματα της Γης και του σώματος που έπεσε πάνω της (τα οποία εκτινάχθηκαν στο διάστημα και σταδιακά συντέθηκαν σε δορυφόρο), υπάρχουν και άλλες δύο θεωρίες που δεν πιστεύουν στην πρόσκρουση.

Η μία πιστεύει ότι η Σελήνη αποκόπηκε από το «πλευρό» της Γης (όπως η Εύα από τον Αδάμ) λόγω της υπερβολικά μεγάλης φυγόκεντρης δύναμης περιστροφής του πρώιμου πλανήτη μας, όταν η μέρα, δηλαδή ο χρόνος πλήρους περιστροφής γύρω από τον εαυτό της, δεν διαρκούσε 24 αλλά μόλις πέντε ή έξι ώρες.

Η άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι η Σελήνη δεν προήλθε καθόλου από τη Γη, απλώς τα δύο σώματα εξαρχής δημιουργήθηκαν την ίδια εποχή και στην ίδια περιοχή, γι’ αυτό έχουν ομοιότητες στη σύστασή τους.

Ηχογράφηση απαγγελίας στην πρωτο-ινδοευρωπαϊκή, μητέρα όλων των σύγχρονων ινδοευρωπαϊκών γλωσσών - και των ελληνικών. How did our linguistic ancestors talk? Listen in

Tower of Babble: "The Confusion of Tongues," by Gustave Dore, reflects a top-down management approach. Credit: Wikimedia

Πώς ακριβώς ακούγονταν τα πρωτο-ινδοευρωπαϊκά, η «πρωτογλώσσα» από την οποία κατάγονται όλες οι σύγχρονες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες; Οι σχετικές γνώσεις μας είναι παραπάνω από ελλιπείς, ωστόσο ένας γλωσσολόγος έκανε μια απόπειρα να δώσει την απάντηση απαγγέλλοντας δυο κείμενα με τον τρόπο με τον οποίο πιστεύει ότι θα πρέπει να μιλούσαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας. Κανείς δεν μπορεί να κρίνει αν η προφορά του είναι πράγματι η σωστή, αφού τα πρωτο-ινδοευρωπαϊκά έχουν πάψει να μιλιούνται εδώ και χιλιετίες, όμως το εγχείρημά του έχει προσελκύσει έντονα το ενδιαφέρον τόσο των επιστημόνων όσο και του κοινού, το οποίο έχει αναγάγει την απαγγελία του σε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες των τελευταίων ημερών στο Διαδίκτυο.

Η μητέρα όλων των γλωσσών

Map of Indo-European migrations from ca. 4000 to 1000 BC according to one theory, the Kurgan hypothesis. Credit: Wikimedia Commons

Ήδη από τον 19ο αιώνα οι γλωσσολόγοι συμφωνούν στο ότι όλες οι σύγχρονες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες – συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών – κατάγονται από μια κοινή μητρική γλώσσα, η οποία έχει ονομαστεί πρωτο-ινδοευρωπαϊκή. Αν και θεωρείται ότι η ΠΙΕ, όπως την αποκαλούν εν συντομία οι ειδικοί, μιλήθηκε ως μοναδική γλώσσα στην Ευρώπη και στην Ασία σε κάποιο διάστημα ανάμεσα στο 4500 και το 2500 π.Χ., δεν υπάρχουν γραπτά κείμενά της. Χάρη όμως σε επισταμένες έρευνες που έχουν γίνει όλο αυτό το διάστημα θεωρείται η πρωτογλώσσα που γνωρίζουν καλύτερα οι γλωσσολόγοι.

Here is the passage translated into English: A sheep that had no wool saw horses, one of them pulling a heavy wagon, one carrying a big load, and one carrying a man quickly. The sheep said to the horses: "My heart pains me, seeing a man driving horses." The horses said: "Listen, sheep, our hearts pain us when we see this: a man, the master, makes the wool of the sheep into a warm garment for himself. And the sheep has no wool." Having heard this, the sheep fled into the plain.

Βασιζόμενος σε όλα τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί ως τώρα από τις παλαιότερες  αλλά και από τις τελευταίες μελέτες ο Άντριου Μπερντ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκι και ειδικός στη φωνητική της πρωτο-ινδοευρωπαϊκής, «ξαναζωντανεύει» τη νεκρή πρωτογλώσσα απαγγέλλοντας δυο κείμενα για λογαριασμό του περιοδικού «Archaeology».

Nearly everybody can communicate, and most do so through some form of language, and yet the question of where language came from is one of the most difficult questions in science. Psychologist and author, Michael Corballis explores the many theories of language's origins, including his own, and details how language and communication have continued to evolve, from primates' use of gestures, to the advent of communicative technologies. Michael Corballis, emeritus professor at the Department of Psychology at The University of Auckland is one of the foremost global experts on the evolution of human language. The son of a sheep farmer from Marton, Michael’s long and decorated academic career has seen his studies of the brain and what it is to be human earn him New Zealand’s top science prize, The Rutherford Medal. He has worked with patients who have had two-sides of their brains disconnected to relieve epilepsy which led him to look deeper into studying the two brain hemispheres. His most recent book The Truth About Language explores the idea that language evolved from manual gestures. This talk was given at a TEDx event using the TED conference format but independently organized by a local community.

Το πρώτο είναι γνωστό ως «Το πρόβατο και τα άλογα» και είχε συνταχθεί στα πρωτο-ινδοευρωπαϊκά από τον γερμανό γλωσσολόγο Αουγκούστ Σλάιχερ το 1868.

Το δεύτερο είναι «Ο βασιλιάς και ο θεός», ένας μύθος από τη Ριγκβέδα, μεταφερμένος από τα σανσκριτικά στα πρωτο-ινδοευρωπαϊκά από τους γλωσσολόγους Ερικ Χαμπ και Σουμπχάντρα Κουμάρ Σεν.

Παρ’ ότι η ΠΙΕ είναι η πρωτογλώσσα που οι ειδικοί γνωρίζουν καλύτερα σήμερα, τα κενά των επιστημόνων γύρω από αυτήν είναι τεράστια. Ακόμη και η προέλευσή της αμφισβητείται. Η επικρατέστερη θεωρία – υπέρ της οποίας τίθεται και ο δρ Μπερντ – τη θέλει να έχει γεννηθεί στις στέπες της Κασπίας Θάλασσας πριν από 6.500 χρόνια (γύρω στο 4,500 π.Χ.), άλλοι όμως επιστήμονες υποστηρίζουν ότι «ξεπήδησε» αρκετά νωρίτερα στα χωράφια της Ανατολίας. Με τόσες διαφωνίες και σκοτεινά σημεία φυσικά δεν είναι δυνατόν να θεωρήσει κανείς ότι η εκφώνηση των πρωτο-ινδοευρωπαϊκών από τον δρα Μπερντ είναι πράγματι σωστή. Ο ίδιος, σε συνέντευξή του στο ειδησεογραφικό μπλογκ Huffington Post, δηλώνει ότι αποτελεί μια «πολύ βάσιμη κατά προσέγγιση απόδοση». Όταν τον ρώτησαν πώς θα μπορούσαμε να έχουμε μια απολύτως «σίγουρη» ηχογραφημένη απόδοση απάντησε γελώντας: «Με μια μηχανή του χρόνου, ίσως;» 


Τετάρτη 2 Οκτωβρίου 2013

Η Ελλάδα σε κρίση. Greece in Crisis

Το στρώμα ενός αστέγου «κοσμεί» την είσοδο ενός καταστήματος. Το κατάστημα έκλεισε εν καιρώ κρίσης. A drug addict’s mattress was hung on the front of a closed store in central Athens. © Angelos Tzortzinis. With the country heading into the fifth year of economic depression, and unemployment near 60 percent for young people, greater numbers of women and men are offering their bodies for next to nothing to get any scrap of money. According to the National Center for Social Research, the number of people selling sex has surged 150 percent in the last two years.

Με τίτλο «Τα κοινωνικά δεινά πλήττουν την χτυπημένη από την κρίση Ελλάδα», οι New York Times παραθέτουν ένα φωτορεπορτάζ άκρως αποκαλυπτικό για τη δυστυχία της καθημερινότητας στην αθηναϊκή πρωτεύουσα. Άστεγοι ναρκομανείς και εθισμένες πόρνες έγιναν μέσα σε λίγα χρόνια, κομμάτια άρρηκτα συνδεδεμένα με το περιβάλλον της Αθήνας, κάτι σαν τα Προπύλαια ή το Μοναστηράκι. Οι άνθρωποι αυτοί μετατράπηκαν σε «res», μόνο που δεν αποτελούν τουριστική ατραξιόν, όπως οι Στύλοι του Ολυμπίου Διός, αλλά «σκουπίδια» που περιμένουν τα απορριμματοφόρα - εν προκειμένω, τις αστυνομικές επιχειρήσεις - να τους μαζέψουν.

Η down town πλευρά της Αθήνας, όπου κλείνονται τα ντιλ του θανάτου και του trafficking.

Οι φωτογραφίες του Άγγελου Τζωρτζίνη, όλες ασπρόμαυρες, δείχνουν με τον πιο αποκαλυπτικό τρόπο στους Νεοϋρκέζους αναγνώστες τη μαύρη πλευρά της Αθήνας. Δυστυχώς, όμως, αυτή η πλευρά, διογκώνεται ολοένα και περισσότερο.

Η 24χρονη Μαρία πωλεί το κορμί της στα δωμάτια φτηνών ξενοδοχείων. As a chill wind swept paper and trash across a grimy sidewalk, Angelos Tzortzinis, a Greek photographer, caught sight of Maria lowering her price to the equivalent of about $6.50. Maria, who would only give a pseudonym, had hoped to get some money for food — and for a cheap but dangerous new street drug that has emerged during Greece’s crisis, guaranteed to obliterate her sorrows, if only for a moment.

«Πέντε ευρώ, μόνο πέντε ευρώ» ψιθυρίζει η Μαρία, η οποία πωλεί το κορμί της έναντι πινακίου φακής, προκειμένου να αγοράσει ένα σάντουιτς. Η Μαρία η οποία εθίστηκε στα ναρκωτικά κι έπεσε στην πορνεία αποτελεί μόνο ένα από τα εκατοντάδες παραδείγματα της ραγδαίας αύξησης των ναρκωτικών κατά τα χρόνια της κρίσης στην Ελλάδα, αναφέρει η αμερικάνικη εφημερίδα. “Five euros only, just 5 euros,” whispered Maria, a young prostitute with sunken cheeks and bedraggled hair, as she pitched herself forward from the shadows of a graffiti-riddled alley in central Athens on a recent weeknight.

Ένα χαρτόκουτο και ένα μπουφάν, η περιουσία ενός αστέγου.

Με τη χώρα να διανύει επίσημα τον πέμπτο χρόνο της ύφεσης και την ανεργία των νέων να σκαρφαλώνει στο 60%, τα ποσοστά των ανθρώπων – ανδρών και γυναικών – που προσφέρουν τα κορμιά τους για μια χούφτα ευρώ, αυξάνονται ολοένα και περισσότερο, επισημαίνει ο αρθρογράφος. Μάλιστα, σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, το ποσοστό των εκδιδόμενων ανθρώπων τα τελευταία δύο χρόνια αυξήθηκε κατά 150%!

Η Μαρία. Many prostitutes have been selling their services for as little as 10 to 15 euros, a price that has shrunk along with the income of clients afflicted by the crisis. Many more prostitutes are taking greater health risks by having unprotected sex, which sells for a premium. Still more are subject to violence and rape.

Σε αυτά τα νούμερα, έρχονται να προστεθούν και οι υγειονομικής φύσεως κίνδυνοι, καθώς οι εκδιδόμενοι είναι διατεθειμένοι για 10 ευρώ παραπάνω να προχωρήσουν σε σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη. Παράλληλα, βιασμοί και βία παίρνουν την ανιούσα.

Η «κοκαΐνη του φτωχού»

Ναρκομανής που ετοιμάζεται να πάρει τη δόση του. Σίσα το ναρκωτικό του. A drug addict prepares for use. A new drug called ''sisha'', also known as the ''cocaine of the poor'' has conquered the narrow streets of Athens.

Τώρα, εν έτει 2013, μία νέα απειλή έκανε την εμφάνισή της, η επονομαζόμενη «κοκαΐνη του φτωχού». Πρόκειται για ένα είδος κρυσταλλικής μεθαμφεταμίνης - που στην πιάτσα την ονομάζουν σίσα (δηλαδή ναργιλέ), καθώς ο σωλήνας με τον οποίο καταναλώνεται από τους χρήστες θυμίζει σε πολύ τον τούρκικο ναργιλέ – και παρασκευάζεται από ένα κοκτέιλ βαρβιτουρικών και άλλων συστατικών, όπως αλκοόλ, χλώριο και οξύ μπαταρίας. Είναι κάτι σαν το «πάκο», ένα πολύ φτηνό ναρκωτικό το οποίο, μεταξύ άλλων, περιέχει και απορρυπαντικό, κληρονομιά της οικονομικής κρίσης που έπληξε την Αργεντινή στις αρχές του 2000.

Εθισμένος στα ναρκωτικά άστεγος στο κέντρο της Αθήνας.

Για την ιστορία, μία δόση του σίσα, που παρασκευάζεται σε πρόχειρα εργαστήρια στην Αθήνα, κοστίζει περίπου τρία με τέσσερα ευρώ. Η δόση είναι της τάξης του 0,01 γραμμαρίου και δίδεται σε μορφή μπάλας. Με αυτή τη μπάλα του σίσα, ο χρήστης μπορεί να βγάλει και μία ολόκληρη μέρα, αναφέρεται στο ρεπορτάζ. Αν και το σίσα ξεκίνησε να καταναλώνεται σε μορφή τσιγάρου (εξ ου και το όνομά του), ωστόσο τώρα τελευταία λόγω των δραστικών χημικών ουσιών που περιέχει, λαμβάνεται ενδοφλέβια. Άλλη μία παράμετρος που συμβάλλει στην αύξηση των φορέων του ιού HIV, αφού πολλοί χρήστες λόγω της ανέχειας μοιράζονται την ίδια σύριγγα. Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους: το 2012 παρατηρήθηκε 50% αύξηση των κρουσμάτων του AIDS σε σχέση με το 2011.

Giannis' (43) lives inside his car two years as he lost his job and cannot afford a shelter anymore. © Angelos Tzortzinis, 2013, Societal Ills Spike in Crisis-Stricken Greece

Οι φωτογραφίες που δημοσιεύονται στο φωτογραφικό blog lens των Νew York Times, έχουν τραβηχτεί στη συντριπτική τους πλειοψηφία γύρω από την πλατεία Ομονοίας, ακόμα και δίπλα από το αστυνομικό τμήμα, εκεί που μέχρι πριν από λίγα χρόνια, άφοβα κάθε ξημέρωμα Σαββάτου έσπευδαν κατά εκατοντάδες οι Αθηναίοι να προμηθευτούν τις Κυριακάτικες εφημερίδες. Τώρα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Η πλατεία έχει ερημώσει και τη θέση των κοινωνικών συναναστροφών πήραν τα ντιλ του θανάτου.

Η Μαρία. For Mr. Tzortzinis, who grew up in the area, seeing women give themselves for as little as 5 euros underscores one of the many horrors of Greece’s drawn-out crisis. “These women need help,” he said. “But they cannot help themselves. Nobody is helping them.”

Μετά από τη δραστική μείωση από την κυβέρνηση στις δαπάνες της υγείας, το αποτέλεσμα είναι οι γυναίκες αυτές – και οι άνδρες, σε μικρότερο βέβαια ποσοστό – να βρίσκονται απομονωμένοι και στο έλεος της μοίρας τους. Κάθε τόσο συλλαμβάνονται κατά τις επιχειρήσεις – σκούπες της αστυνομίας, χωρίς καμία δυνατότητα κοινωνικής επανένταξης και ιατροφαρμακευτικής φροντίδας. «Αυτές οι γυναίκες χρειάζονται βοήθεια. Αλλά δεν μπορούν οι ίδιες να βοηθήσουν τον εαυτό τους. Κανείς δεν μπορεί να τις βοηθήσει» αναφέρει ο Άγγελος Τζωρτζίνης στους New York Times.

An immigrant from Bangladesh inside his home in central Athens. The immigrant decided to leave Greece and go back to his country.

Με αφορμή την πρόσφατη βράβευση (τρίτη θέση) των Άγγελου Τζορτζίνη και Will Vassilopoulos, Freelance for Agence France-Presse and The New York Times,  στον διαγωνισμό Pictures of the Year International στην κατηγορία News Multimedia Story, θυμόμαστε τη δουλειά τους για την Ελληνική κρίση.

Ο Άγγελος Τζωρτζίνης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1984 και έκανε τις σπουδές του στην Leica Academy of Creative Photography. Από τότε έχει εργαστεί ως ανεξάρτητος φωτογράφος για τα περιοδικό Newsweek, Time και τους New York Times. Η τεκμηρίωση των επιπτώσεων της ελληνικής οικονομικής κρίσης είναι μέρος από το προσωπικό, φωτογραφικό του  έργο. Το ρεπορτάζ τραβήχτηκε με Leica M9 και φακό ELMARIT-M 28 χιλιοστά f/2.8.

Πρώτη ματιά στα σύννεφα ενός εξωπλανήτη. First look at clouds on exoplanet

Ο Kepler 7-b έχει μέγεθος διπλάσιο από αυτό του Δία αλλά την μισή μάζα. Όπως φαίνεται και στην εικόνα στον μισό πλανήτη υπάρχουν πυκνές νεφώσεις ενώ ο άλλος μισός είναι «πεντακάθαρος». This artist’s rendering shows the gas giant Kepler-7b, left, and Jupiter, right. The cloud map shows that clouds cover the western side of the gaseous planet, leaving the east cloud-free. Dr Demory and his colleagues speculate the clouds are made up of minerals containing silicates. Image credit: NASA / JPL-Caltech / MIT.

Διεθνής ομάδα επιστημόνων κατάφερε με τη βοήθεια δύο διαστημικών τηλεσκοπίων να μελετήσει την ατμόσφαιρα ενός εξωπλανήτη και ειδικότερα τη συγκέντρωση νεφών σε αυτόν. Οι ερευνητές έφτιαξαν μάλιστα ένα χάρτη των νεφώσεων στον πλανήτη που είναι και ο πρώτος τέτοιος χάρτης που δημιουργείται για πλανήτη που βρίσκεται έξω από το ηλιακό μας σύστημα.

Πλανήτης διπλής… όψεως

Kepler 7b. Image Credit: NASA/JPL-Caltech/MIT

Ερευνητική ομάδα από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, την Ελβετία και το Βέλγιο με επικεφαλής επιστήμονες του ΜΙΤ χρησιμοποίησαν τα τηλεσκόπια Kepler και Spitzer για να μελετήσουν τον πλανήτη Kepler-7b. Ο πλανήτης βρίσκεται σε απόσταση 1000-1400 ετών φωτός από τη Γη και ανήκει σε μια κατηγορία που οι ειδικοί ονομάζουν «Καυτός Δίας». Είναι δηλαδή γίγαντες αερίου που βρίσκονται κοντά στο μητρικό τους άστρο και για αυτό έχουν πολύ αυξημένες θερμοκρασίες. Ο Kepler-7b είναι σχεδόν διπλάσιος σε μέγεθος από τον Δία αλλά έχει μικρότερη μάζα από αυτόν.

Two brightness maps, produced using different computer models, show the longitudinal brightness distribution for the planet Kepler-7b. The brighter region is thought to be covered by reflective clouds.

Οι ερευνητές κατάφεραν να διακρίνουν τις νεφώσεις που σχηματίζονται στον πλανήτη και να δημιουργήσουν ένα χάρτη ο οποίος είναι και ο πρώτος του είδους για πλανήτη που βρίσκεται έξω από το ηλιακό μας σύστημα. Το πιο ενδιαφέρον όσο και εντυπωσιακό χαρακτηριστικό που προκύπτει από τον χάρτη είναι ότι ο μισός Kepler-7b είναι καλυμμένος από πυκνές νεφώσεις ενώ ο άλλος μισός δεν έχει καθόλου νέφη.

Τα εργαλεία και οι τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή την έρευνα αναμένεται να χρησιμοποιηθούν σε επόμενες όπου θα γίνει προσπάθεια να μελετηθούν πλανήτες με μέγεθος, σύνθεση και συνθήκες κοντινές με εκείνες της Γης. Τα ευρήματα της μελέτης του Kepler-7b δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Astrophysical Journal».

Βρήκαν «τάπερ» στον Τιτάνα. Ingredient of Household Plastic Found in Space

False-color images, made from data obtained by NASA's Cassini spacecraft, shows clouds covering parts of Saturn's moon Titan in yellow. Cloud cover appears yellow, while Titan's hazy atmosphere appears magenta. A small amount of propylene was identified in Titan's lower atmosphere by Cassini's Composite Infrared Spectrometer. (Credit: Image courtesy of NASA/Goddard Space Flight Center)

Μια ακόμη εντυπωσιακή ανακάλυψη έκανε το διαστημικό σκάφος Cassini που τα τελευταία εννέα χρόνια εξερευνά τον Κρόνο και τα δεκάδες φεγγάρια του. Τις περισσότερες παρατηρήσεις όλα αυτά τα χρόνια το Cassini τις έχει κάνει στον Τιτάνα, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου.

Cassini looks toward the night side of Saturn's largest moon and sees sunlight scattering through the periphery of Titan's atmosphere and forming a ring of color. Credit: NASA / JPL-Caltech / SSI

Σύμφωνα με τους ειδικούς ο Τιτάνας βρίσκεται σε μια κατάσταση παρόμοια με εκείνη της Γης στα πρώιμα στάδια της ύπαρξης της. Υποψίες για την παρουσία υδρογονανθράκων στην επιφάνεια του Τιτάνα υπήρχαν από το 1980, όταν το θρυλικό πλέον διαστημικό σκάφος της NASA Voyager 1, πέρασε κοντά από τον δορυφόρο του Κρόνου.

Το Voyager ανίχνευσε στην ατμόσφαιρα του Τιτάνα υδρογονάνθρακες, τις οργανικές ενώσεις που κατά κύριο λόγο συνθέτουν το πετρέλαιο και άλλα ορυκτά καύσιμα στη Γη. Στον Τιτάνα, είχαν ανιχνευθεί εκτός από μεθάνιο, υδρογονάνθρακες με δυο άτομα άνθρακα (αιθάνιο, αιθένιο, αιθίνιο) και υδρογονάνθρακες με τρία άτομα άνθρακα (προπάνιο και προπίνιο).

Το φασματόμετρο CIRS του Cassini ανίχνευσε προπυλένιο στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του Τιτάνα. Το προπυλένιο είναι μια χημική ουσία που χρησιμοποιείται στην κατασκευή πλαστικών αντικειμένων καθημερινής χρήσης όπως τάπερ, προφυλακτήρες αυτοκινήτων κ.α.

Η ανακάλυψη είναι σημαντική γιατί αυτή η οργανική ένωση ανιχνεύεται για πρώτη φορά έξω από τη Γη. Επιπλέον η παρουσία του προπυλένιου στον Τιτάνα αποκαλύπτει νέα δεδομένα για αυτόν ενώ παράλληλα φωτίζει ακόμη περισσότερο την (πιθανή) εξέλιξη της Γης.