Δεινόσαυρος-λεωφορείο ζούσε στην Σαχάρα. Lost history of African dinosaurs revealed

Καλλιτεχνική απεικόνιση του Μανσουρόσαυρου που έκανε όπως είναι ευνόητο πολύ αισθητή την παρουσία του στην αφρικανική ήπειρο. When it comes to the final days of the dinosaurs, Africa is something of a blank page. Fossils found in Africa from the Late Cretaceous, the time period from 100 to 66 million years ago, are few and far between. That means that the course of dinosaur evolution in Africa has largely remained a mystery. But in the Egyptian Sahara Desert, scientists have discovered a new species of dinosaur that helps fill in those gaps. Even though it was discovered in Egypt, Mansourasaurus shahinae had more in common with dinosaurs uncovered in Europe than it did with dinosaurs found in southern Africa. Credit: Andrew McAfee/Carnegie Museum of Natural History

Στην Αίγυπτο είναι συνηθισμένο να βρίσκει κανείς πυραμίδες, μούμιες και άλλα αρχαία, όμως όχι δεινόσαυρους. Αλλά και όλη η Αφρική γενικότερα θεωρείται μία «άγραφη σελίδα», όσον αφορά τα πλάσματα που κάποτε κυριαρχούσαν στη Γη, με αποτέλεσμα η εξέλιξη των δεινοσαύρων στη «μαύρη» ήπειρο να αποτελεί εν πολλοίς ένα μυστήριο.

The left dentary, or lower jaw bone, of the new titanosaurian dinosaur Mansourasaurus shahinae as it was found in rock of the Upper Cretaceous-aged (~80 million-year-old) Quseir Formation of the Dakhla Oasis, Egypt. Photo: Hesham Sallam, Mansoura University

Αυτήν τη φορά, όμως, Αιγύπτιοι και Αμερικανοί επιστήμονες ανακάλυψαν στο αιγυπτιακό τμήμα της ερήμου Σαχάρα τα απολιθώματα ενός νέου είδους δεινοσαύρου. Πρόκειται για έναν μεγάλο φυτοφάγο δεινόσαυρο, που ονομάσθηκε «Μανσουρόσαυρος» (Mansourasaurus shahinae), ο οποίος είχε μήκος λεωφορείου, μακρύ λαιμό και οστέινες πλάκες ενσωματωμένες στην επιφάνεια του δέρματός του.

Expedition leader Dr Hesham Sallam (right), of Mansoura University in Egypt, said: 'The discovery and extraction of Mansourasaurus was such an amazing experience for the team'.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον παλαιοντολόγο δρα Χεσάμ Σαλάμ του Τμήματος Γεωλογίας του αιγυπτιακού Πανεπιστημίου της Μανσούρα (εξ ου και το όνομα του δεινοσαύρου), έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Ecology and Evolution».

Ο ερευνητής δρ Έρικ Γκόρσακ του Μουσείου Φιλντς των ΗΠΑ, ο οποίος συμμετείχε στην αποστολή, δήλωσε ότι πρόκειται για «μία σημαντική ανακάλυψη για την αιγυπτιακή και γενικότερα για την αφρικανική παλαιοντολογία. Η Αφρική παραμένει ένα γιγάντιο ερωτηματικό, όσον αφορά τα ζώα που την κατοικούσαν στο τέλος της εποχής των δεινοσαύρων», δηλαδή στην Ύστερη Κρητιδική περίοδο.

Ελάχιστα, κακοδιατηρημένα και πολύ απομακρυσμένα μεταξύ τους απολιθώματα δεινοσαύρων έχουν βρεθεί στην Αφρική από εκείνη την εποχή. Ένας λόγος είναι ότι τα όποια απολιθώματα έχουν εξαφανισθεί κάτω από την πλούσια αφρικανική βλάστηση, κάτι που δεν συμβαίνει σε άλλες περιοχές με αφθονία απολιθωμάτων, όπως η Παταγωνία και η έρημος Γκόμπι στη Μογγολία.

A dinosaur as big as a bus that lumbered across what is now the Sahara Desert 80 million years ago offers insight into the end of the reptiles' reign. Skeletal reconstruction of the new titanosaurian dinosaur Mansourasaurus shahinae from the Late Cretaceous of the Dakhla Oasis, Egypt. Bones shown in color are those that are preserved in the original fossil; other bones are based on those of closely related dinosaurs. Credit: Andrew McAfee, Carnegie Museum of Natural History

Αναλύοντας τον Μανσουρόσαυρο, οι επιστήμονες κατέληξαν στην εκτίμηση ότι έχει μεγαλύτερες ομοιότητες με δεινόσαυρους από την Ευρώπη και την Ασία, παρά με τη Νότια Αφρική και τη Νότια Αμερική. Από αυτό συμπεραίνουν ότι τουλάχιστον μερικοί δεινόσαυροι μπορούσαν τότε -πριν 100 έως 66 εκατ. χρόνια- να μετακινηθούν ανάμεσα στην Ευρώπη και στην Αφρική.

Ο Μανσουρόσαυρος ανήκει στην ευρύτερη ομάδα των Τιτανόσαυρων, που ήσαν μακρυλαίμηδες φυτοφάγοι δεινόσαυροι. Στην ίδια οικογένεια ανήκουν τα μεγαλύτερα γνωστά ζώα που περπάτησαν ποτέ στη Γη, όπως ο Αργεντινόσαυρος και ο Παταγωτιτάν.

Πηγές: Hesham M. Sallam, Eric Gorscak, Patrick M. O’Connor, Iman A. El-Dawoudi, Sanaa El-Sayed, Sara Saber, Mahmoud A. Kora, Joseph J. W. Sertich, Erik R. Seiffert, Matthew C. Lamanna. New Egyptian sauropod reveals Late Cretaceous dinosaur dispersal between Europe and Africa. Nature Ecology & Evolution, 2018; DOI: 10.1038/s41559-017-0455-5 - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=938188

Αποκρυπτογραφήθηκε το χειρόγραφο Βόινιτς; Computer scientist claims clues to deciphering mysterious Voynich manuscript

To μυστηριώδες βιβλίο Βόινιτς ίσως αρχίσει να αποκαλύπτει τα μυστικά του μέσα από ένα νέο αλγόριθμο. A mysterious ancient text that's defeated generations of human translators might have finally been decrypted by artificial intelligence. Pages from the Voynich Manuscript. Credit: Beinecke Rare Book and Manuscript Library, Yale University

Το χειρόγραφο Βόινιτς είναι εικονογραφημένο βιβλίο με ακατανόητο περιεχόμενο. Το κείμενο είναι γραμμένο από αριστερά προς τα δεξιά και οι περισσότερες από τις σελίδες φέρουν απεικονίσεις ή διαγράμματα. Θεωρείται ότι γράφτηκε πριν από αιώνες (400 έως 800 χρόνια περίπου) από κάποιον άγνωστο συγγραφέα, που χρησιμοποίησε ένα άγνωστο σύστημα γραφής και ακατανόητη γλώσσα.

The Voynich manuscript has frustrated would-be translators for more than 100 years. Curiously, many of the plants depicted in the manuscript resemble no known plants or flowers. Known on Earth, anyway. Image courtesy of Beinecke Rare Book and Manuscript Library

Στην διάρκεια των αιώνων έγιναν πολλές προσπάθειες από ειδικούς, από επαγγελματίες και ερασιτέχνες κρυπταναλυτές για να αποκρυπτογραφηθεί έστω και ένα μικρό μέρος του χειρογράφου. Ανάμεσα σε εκείνους που επιχείρησαν να αποκρυπτογραφήσουν το βιβλίο ήταν και η περίφημη ομάδα που έσπασε τον κωδικό των συσκευών Enigma με τις οποίες επικοινωνούσαν οι Ναζί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

The manuscript is also full of these strange scenes of “nymphs.” Image courtesy of Beinecke Rare Book and Manuscript Library

Όλες οι προσπάθειες όμως απέτυχαν δίνοντας έτσι την ευκαιρία σε κάποιους να υποστηρίξουν την άποψη ότι το βιβλίο δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια περίτεχνη απάτη, μια δίχως νόημα εναλλαγή τυχαίων χαρακτήρων. Το βιβλίο φέρει το όνομα του Πολωνοαμερικανού παλαιοβιβλιοπώλη Βίλφριντ Βόινιτς ο οποίος το αγόρασε το 1912. Το βιβλίο βρίσκεται σήμερα σε βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου του Γέιλ.

Ο αλγόριθμος

Computer scientists claim to have established the likely language and code used to write the mysterious text known as the Voynich manuscript. AFP/Getty Images

Ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου της Αλμπέρτα στον Καναδά με επικεφαλής τον καθηγητή πληροφορικής Γκρεγκ Κόντρακ υποστηρίζει ότι άρχισε να ξετυλίγει το κουβάρι των γρίφων του βιβλίου. Η ομάδα έχει δημιουργήσει ένα αλγόριθμό ο οποίος κατάφερε να μεταφράσει με ποσοστό επιτυχία 97% την διακήρυξη ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ σε 380 γλώσσες. Οι ερευνητές αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν τον αλγόριθμο τους για να προσπαθήσουν να «μεταφράσουν» το χειρόγραφο Βόινιτς. Οι ερευνητές όταν ξεκίνησαν την προσπάθεια εκτιμούσαν ότι το χειρόγραφο είναι γραμμένο στην αραβική γλώσσα.

Deep inside Yale's Beinecke Rare Book and Manuscript Library lies a 240 page tome. Recently carbon dated to around 1420, its pages feature looping handwriting and hand drawn images seemingly stolen from a dream. It is called the Voynich manuscript, and it’s one of history’s biggest unsolved mysteries. The reason why? No one can figure out what it says. Stephen Bax investigates this cryptic work.

Τα αποτελέσματα της ανάλυσης του αλγόριθμου δείχνουν ότι το χειρόγραφο είναι γραμμένο στα εβραϊκά γεγονός που εξέπληξε τους ερευνητές. Μάλιστα οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ο αλγόριθμός κατάφερε να μεταφράσει και μια πρόταση του κειμένου η οποία πάντως δεν βγάζει κάποιο νόημα αφού αναφέρει «Αυτός έκανε συστάσεις στον ιερέα, άντρα του σπιτιού και μένα και ανθρώπους». Η προσπάθεια αποκρυπτογράφησης από την ερευνητική ομάδα συνεχίζεται και αναμένουν όλοι να δουν αν θα υπάρξει κάποιο αποτέλεσμα.

Πηγές: Transactions of the Association of Computational Linguistics - CTVNews - http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=937927

Ολική έκλειψη υπερ-Σελήνης στις 31 Ιανουαρίου. Super Blue Moon eclipse on January 31

The Blue Moon – second of two full moons in one calendar month – will pass through the Earth’s shadow on January 31, 2018, to give us a total lunar eclipse. Total lunar eclipse photo, above, taken in 2004 by Fred Espenak.

Στις 31 Ιανουαρίου το φεγγάρι θα κάνει κάτι ασυνήθιστο, καθώς τρία ξεχωριστά ουράνια φαινόμενα σχεδόν θα συμπέσουν: η πανσέληνος, το πλησίασμα του δορυφόρου μας στη Γη (περίγειο) ώστε να υπάρχει σούπερ-Σελήνη και ταυτόχρονα η ολική έκλειψη της Σελήνης. Συνοπτικά, το φαινόμενο θα μπορούσε να αποκληθεί ολική έκλειψη υπερ-Σελήνης. Θα είναι η δεύτερη πανσέληνος του Ιανουαρίου, καθώς είχε προηγηθεί η πανσέληνος και η σούπερ-Σελήνη της φετινής Πρωτοχρονιάς, αλλά τότε δεν υπήρχε έκλειψη του φεγγαριού. Παρεμπιπτόντως, επειδή ο Ιανουάριος έχει δύο πανσελήνους και ακλουθεί ένας «κολοβός» μήνας με 28 μέρες, ο φετινός Φεβρουάριος δεν θα έχει καθόλου πανσέληνο και αυτό έχει να συμβεί από το 1999. Η επόμενη πανσέληνος θα είναι την 1η Μαρτίου.

Animation of the 2018 January 31 total lunar eclipse. The moon travels eastward through the Earth’s penumbra (light outside shadow) and umbra (dark inner shadow). The yellow line depicts the ecliptic – Earth’s orbital plane. Although the moon, at least in part, spends a little over 3 and 1/3 hours within the umbra, it is only totally submerged in the umbra (dark shadow) for about one and 1/4 hours.

Η προηγούμενη ολική έκλειψη υπερ-Σελήνης είχε συμβεί το Σεπτέμβριο του 2015. Η προηγούμενη όμως φορά που είχε γίνει κάτι παρόμοιο κατά τη δεύτερη πανσέληνο του ίδιου μήνα, ήταν στις 31 Μαρτίου 1866, δηλαδή πριν σχεδόν 152 χρόνια, αλλά τότε το φεγγάρι βρισκόταν στο απόγειό του, δηλαδή στο πιο απομακρυσμένο σημείο του από τη Γη. Οι δύο επόμενες φορές που η ολική έκλειψη Σελήνης θα συμπέσει με τη δεύτερη πανσέληνο του ίδιου μήνα, θα είναι στις 31 Δεκεμβρίου 2028 (αλλά τότε δεν θα υπάρχει υπέρ-Σελήνη, δηλαδή το φεγγάρι δεν θα βρίσκεται στο περίγειό του) και στις 31 Ιανουαρίου 2037 (τότε θα υπάρχει υπερ-Σελήνη).

In any umbral lunar eclipse, the moon always passes through Earth’s very light penumbral shadow before and after its journey through the dark umbral shadow.

Η προηγούμενη ολική έκλειψη υπερ-Σελήνης είχε συμβεί το Σεπτέμβριο του 2015. Η προηγούμενη όμως φορά που είχε γίνει κάτι παρόμοιο κατά τη δεύτερη πανσέληνο του ίδιου μήνα, ήταν στις 31 Μαρτίου 1866, δηλαδή πριν σχεδόν 152 χρόνια, αλλά τότε το φεγγάρι βρισκόταν στο απόγειό του, δηλαδή στο πιο απομακρυσμένο σημείο του από τη Γη. Οι δύο επόμενες φορές που η ολική έκλειψη Σελήνης θα συμπέσει με τη δεύτερη πανσέληνο του ίδιου μήνα, θα είναι στις 31 Δεκεμβρίου 2028 (αλλά τότε δεν θα υπάρχει υπέρ-Σελήνη, δηλαδή το φεγγάρι δεν θα βρίσκεται στο περίγειό του) και στις 31 Ιανουαρίου 2037 (τότε θα υπάρχει υπερ-Σελήνη).

Blue moons don’t really look blue in color. Greg Hogan created this shot of a Blue Moon (blue in name only!) on July 31, 2015. He wrote: “Having some fun with the blue moon idea……I blended the same image twice one with a blue tint, and one normal. :)”

Οι ολικές εκλείψεις είναι ορατές από κάθε σημείο της Γης που έχει νύχτα και η διάρκεια της ορατής έκλειψης διαφέρει από τόπο σε τόπο. Στη διάρκεια των εκλείψεων το φεγγάρι αποκτά ένα σκούρο κοκκινωπό χρώμα σαν να είναι σκουριασμένο ή ματωμένο, καθώς ο δορυφόρος του πλανήτη μας εισέρχεται στη σκιά της Γης και η γήινη ατμόσφαιρα φιλτράρει το σεληνιακό φως.

Worldwide map via the US Naval Observatory showing the day and night sides of Earth at the instant of the greatest eclipse (2018 January 31 at 13:30 UTC). Greatest eclipse happens at the same instant worldwide; you must be on the night side of the world to witness it. The shadow line at the left depicts sunrise (moonset) January 31, and the shadow line at right represents sunset (moonrise) January 31. Since the total eclipse lasts more than 1 hour, if you live somewhat east (right) of the sunrise line, you can still catch a total or partial eclipse low in the west before sunrise (and before greatest eclipse). Or if you live somewhat west (left) of the sunset line, you can still catch a total eclipse low in the east after sunset (and after greatest eclipse).

Η έκλειψη της 31ης Ιανουαρίου θα είναι ορατή κυρίως από την κεντρική και ανατολική Ασία, την Ινδονησία και την Αυστραλία, που θα έχουν βράδυ στη διάρκεια της έκλειψης. Όμως στην Αθήνα η έκλειψη θα φθάσει στο μέγιστο σημείο της (δηλαδή η Σελήνη θα βρίσκεται στο σημείο εγγύτερα στο κέντρο της σκιάς της Γης) περίπου στις 15:30, όταν το φεγγάρι -που θα ανατείλει λίγο πριν τις 18:00- θα είναι ακόμη κάτω από τη γραμμή του ορίζοντα. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα το φαινόμενο να μην είναι άμεσα ορατό στη χώρα μας. Ευτυχώς θα υπάρχει φέτος μια δεύτερη ολική έκλειψη του φεγγαριού, που θα συμβεί στις 27 Ιουλίου, η οποία θα είναι ορατή και στην Ελλάδα. Αλλά τότε δεν θα υπάρχει υπερ-Σελήνη!

Πηγές: http://www.amna.gr/home/article/225145/Oliki-ekleipsi-uper-Selinis-stis-31-Ianouariou- - http://earthsky.org/?p=270280

Ακουστική ακτίνα έλξης ίσως ανοίξει τον δρόμο για την αιώρηση ανθρώπων

Working principle of virtual vortices: intertwined short vortices of opposite directions are emitted to trap and stabilize the particle. Credit: University of Bristol

Οι ακουστικές ακτίνες έλξης (ή ελκτικές ακτίνες) χρησιμοποιούν τη δύναμη του ήχου για να συγκρατούν σωματίδια στον αέρα, και, αντίθετα με τις μεθόδους μαγνητικής αιώρησης, μπορούν να «πιάσουν» τα περισσότερα στερεά και υγρά- ή ακόμα και μικρά έντομα και τρόφιμα.

Όπως ανακοινώθηκε από το University of Bristol, ερευνητές του ήταν σε θέση να δείξουν για πρώτη φορά πως είναι δυνατή η σταθερή «παγίδευση» αντικειμένων μεγαλύτερων από το μήκος κύματος του ήχου σε μια ακουστική ακτίνα έλξης- μια ανακάλυψη η οποία ανοίγει τον δρόμο για τον έλεγχο/ τηλεχειρισμό καψουλών με φάρμακα ή μικρο-χειρουργικών εργαλείων εντός του ανθρωπίνου σώματος. Επίσης, δεν θεωρείται απίθανη η χορήγηση/ μεταφορά ουσιών και δειγμάτων άνευ κάποιου είδους δοχείου, ενώ εκτιμάται πως ίσως να πρόκειται και για ένα βήμα προς την κατεύθυνση του «ονείρου» της αιώρησης ανθρώπων.

Παλαιότερα πιστευόταν ότι οι δυνατότητες των ακουστικών ακτίνων έλξης περιορίζονταν πρακτικά στην αιώρηση μικρών αντικειμένων, καθώς όλες οι προηγούμενες προσπάθειες «παγίδευσης» σωματιδίων μεγαλύτερων του μήκους κύματος ήταν ασταθείς, με τα αντικείμενα να περιστρέφονται ανεξέλεγκτα. Αυτό οφείλεται στο ότι το περιστρεφόμενο πεδίο ήχου μεταφέρει μέρος της περιστροφικής του κίνησης στα αντικείμενα, κάνοντάς τα να περιστρέφονται όλο και γρηγορότερα, μέχρι να εκτιναχτούν.

A styrofoam particle of 1.6cm (1.88 wavelengths of sound) trapped in the centre of a 40kHz ultrasonic generator of virtual vortices. Credit: University of Bristol

Η νέα προσέγγιση, που περιγράφεται στο Physical Review Letters, χρησιμοποιεί ακουστικούς στροβίλους ταχέων διακυμάνσεων, που στην ουσία είναι παρόμοιοι με κυκλώνες ήχου: Αποτελούνται από μια δομή παρεμφερή σε κυκλώνα, με ισχυρό ήχο γύρω από έναν σιωπηλό «πυρήνα».

Styrofoam painted particles of 2mm diameter spinning inside a regular vortex. Credit: University of Bristol

Οι ερευνητές του University of Bristol ανακάλυψαν ότι ο ρυθμός περιστροφής μπορεί να ελέγχεται με υψηλό βαθμό ακριβείας μέσω ταχέων μεταβολών στην κατεύθυνση περιστροφής των στροβίλων: Αυτό σταθεροποιεί την ελκτική ακτίνα. Επίσης, στη συνέχεια ήταν σε θέση να αυξήσουν το μέγεθος του σιωπηλού πυρήνα, επιτρέποντάς του να συγκρατεί μεγαλύτερα αντικείμενα.

Δουλεύοντας με υπερηχητικά κύματα στα 40 kHz, οι ερευνητές ήταν σε θέση να κρατήσουν μια σφαίρα πολυστερίνης δύο εκατοστών με την ακτίνα: Πρόκειται για το μεγαλύτερο αντικείμενο που έχει «παγιδευτεί» ποτέ με ακτίνα έλξης, και, σύμφωνα με την έρευνα, στο μέλλον ενδεχομένως να είναι δυνατόν να γίνει το ίδιο και με πολύ μεγαλύτερα αντικείμενα.

Πηγές: Acoustic virtual vortices with tunable orbital angular momentum for trapping of Mie particles, Physical Review Letters (2018). journals.aps.org/prl/accepted/ … 0495104784e979276734 - naftemporiki.gr

Κωνσταντίνος Π. Καβάφης, «Η Μάχη της Mαγνησίας». Constantine P. Cavafy, “The Battle of Magnesia”

Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς, Οι συνέπειες του πολέμου, 1638–1639

Έχασε την παληά του ορμή, το θάρρος του.

Του κουρασμένου σώματός του, του άρρωστου

σχεδόν, θάχει κυρίως την φροντίδα. Κι ο επίλοιπος

βίος του θα διέλθει αμέριμνος. Aυτά ο Φίλιππος

τουλάχιστον διατείνεται. Aπόψι κύβους παίζει·

έχει όρεξι να διασκεδάσει. Στο τραπέζι

βάλτε πολλά τριαντάφυλλα. Τι αν στην Μαγνησία

ο Aντίοχος κατεστράφηκε. Λένε πανωλεθρία

έπεσ’ επάνω στου λαμπρού στρατεύματος τα πλήθια.

Μπορεί να τα μεγάλωσαν· όλα δεν θάναι αλήθεια.

Είθε. Γιατί αγκαλά κ’ εχθρός, ήσανε μια φυλή.

Όμως ένα «είθε» είν’ αρκετό. Ίσως κιόλας πολύ.

Ο Φίλιππος την εορτή βέβαια δεν θ’ αναβάλει.

Όσο κι αν στάθηκε του βίου του η κόπωσις μεγάλη,

ένα καλό διατήρησεν, η μνήμη διόλου δεν του λείπει.

Θυμάται πόσο στην Συρία θρήνησαν, τι είδος λύπη

είχαν, σαν έγινε σκουπίδι η μάνα των Μακεδονία.—

Ν’ αρχίσει το τραπέζι. Δούλοι· τους αυλούς, τη φωταψία.

Δίδραχμο του Φιλίππου Ε’, 184-179 π.Χ. Didrachm, Pella, Ca. 184-179. Diademed head of Philip V to right Rev. ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ Club with one monogram above and two below; all within oak wreath; to left, trident upwards.

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)

The Battle of Magnesia

Umberto Boccioni, The Charge of the Lancers, 1915

He’s lost his old fire, his courage.

Now his tired, almost decrepit body

will be his first concern. And the rest of his life he’ll spend

without worrying. So Philip says, anyway.

Tonight he’s playing a game with dice;

he’s in a mood to amuse himself.

Cover the table with roses. What if Antiochos

was defeated at Magnesia? They say

the bulk of his brilliant army was totally crushed.

Maybe they’re stretching it a bit; it can’t all be true.

Let’s hope so anyway. Because though enemies, they do belong to our race.

But one “let’s hope so” is enough. Perhaps even too much.

Of course Philip won’t put off the festivities.

However much his life has worn him out,

one blessing remains: his memory is still intact.

He recalls the extent of their mourning in Syria, the kind of sorrow they felt,

when Macedonia, their motherland, was smashed to pieces.

Let the banquet begin. Slaves! The music, the lights!

Bronze from Pergamon, likely depicting the Battle of Magnesia, in 190 BC, with Roman infantry, Seleucid phalangites and Attalid cavalrymen.

Translated by Edmund Keeley/Philip Sherrard

(C.P. Cavafy, Collected Poems. Translated by Edmund Keeley and Philip Sherrard. Edited by George Savidis. Revised Edition. Princeton University Press, 1992) 

Γνάθος με δόντια αλλάζει την... ιστορία του Homo Sapiens. The earliest modern humans outside Africa

Το οστό εκτιμάται ότι είναι ηλικίας 177.000-194.000 ετών και ανήκει σε νεαρό ενήλικο άτομο – το φύλο του όμως παραμένει αδιευκρίνιστο. Aποδεικνύει ότι το ανθρώπινο είδος μετανάστευσε από την Αφρική σε πολύ παλαιότερο χρόνο απ' όσο πίστευαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες. This fossil jawbone found in Israel represents the oldest known human outside of Africa, dated to about 180,000 years ago. PHOTOGRAPH BY GERHARD WEBER, UNIVERSITY OF VIENNA

Γνάθος που φέρει δόντια και βρέθηκε σε σπήλαιο στο Ισραήλ είναι το παλαιότερο γνωστό λείψανο του Homo Sapiens πέρα από την Αφρική, γεγονός που αποδεικνύει ότι το ανθρώπινο είδος μετανάστευσε από τη «μαύρη ήπειρο» σε πολύ παλαιότερο χρόνο απ' όσο πίστευαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες.

Τα ευρήματα

Another view of the fossil jaw belonging to a modern human found in Israel. PHOTOGRAPH BY ISRAEL HERSHKOVITZ, TEL AVIV UNIVERSITY

Το οστό εκτιμάται ότι είναι ηλικίας 177.000-194.000 ετών, σύμφωνα με τους ερευνητές που ανακοίνωσαν την Πέμπτη την ανακάλυψή τους. Τα δόντια φέρουν χαρακτηριστικά του είδους Homo Sapiens που δεν υπήρχαν σε άλλους ανθρωπίδες της εποχής, όπως στους Νεάντερταλ. Το απολιθωμένο οστό του αριστερού τμήματος της επάνω σιαγόνας ανήκει σε νεαρό ενήλικο άτομο – το φύλο του όμως παραμένει αδιευκρίνιστο.

A view of Misliya Cave when approached climbing from the coastal plain. The cave is located some 90 meters above mean sea level and is part of a series of prominent prehistoric cave sites located along the western slopes of Mount Carmel, Israel. The cave had collapsed following the Early Middle Paleolithic human occupation, represented by rich lithic and faunal assemblages associated with the maxilla of a modern human. (Mina Weinstein-Evron, Haifa University)

Βρέθηκε στο σπήλαιο Μισλίγια, στη δυτική πλαγιά του όρους Καρμέλ, σε απόσταση περίπου 12 χιλιομέτρων νότια της Χάιφας. Μέσα στη μεγάλη σπηλιά, όπου κάποτε κατοικούσαν άνθρωποι, ανακαλύφθηκαν επίσης αιχμές και πέτρινα εργαλεία, πολλές εστίες και καμένα οστά ζώων.

«Πρόκειται για συναρπαστική ανακάλυψη»

A map shows the locations of some early modern human fossils found in Africa and the Middle East. PHOTOGRAPH BY ROLF QUAM, BINGHAMTON UNIVERSITY

Ο Homo Sapiens πρωτοεμφανίστηκε στην Αφρική. Τα παλαιότερα απολιθώματα που έχουν βρεθεί είναι ηλικίας 300.000 ετών. Ένα από τα σημαντικότερα ερωτήματα για τους επιστήμονες είναι το πότε μετανάστευσε το ανθρώπινο είδος για να κατοικήσει σε άλλες ηπείρους. Μέχρι σήμερα, τα παλαιότερα απολιθώματα – εκτός από αυτά της Αφρικής – προέρχονταν από δύο άλλα σπήλαια στο Ισραήλ και ήταν ηλικίας 90.000-120.000 ετών.

Η νέα ανακάλυψη στηρίζει τη θεωρία ότι οι άνθρωποι έφυγαν από την Αφρική ακολουθώντας βόρεια διαδρομή, την κοιλάδα του Νείλου και τα παράλια της ανατολικής Μεσογείου και όχι τον «νότιο διάδρομο» που οδηγεί, μέσω της νότιας Σαουδικής Αραβίας, στην ινδική υποήπειρο και την Ανατολική Ασία, όπως είπε ο παλαιοανθρωπολόγος του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ Ισραέλ Χέρσκοβιτς, επικεφαλής της έρευνας. 

The Misliya Cave Early Middle Paleolithic layers of the Upper Terrace of the cave, during excavation. Hearths were repeatedly constructed during the long habitation of the cave. The habitual use of fire is also evident from abundant wood ash, as well as burnt animal bones, flint implements and phytoliths. Charred laminated vegetal tissues make up the earliest evidence for bedding or matting to date. (Mina Weinstein-Evron, Haifa University)

«Πρόκειται για μια συναρπαστική ανακάλυψη που επιβεβαιώνει άλλες θεωρίες για την παλαιότερη μετανάστευση πέρα από την Αφρική», πρόσθεσε ο παλαιοανθρωπολόγος Ρολφ Κουάμ του Πανεπιστημίου Μπίνγκχαμπτον της Νέας Υόρκης, εκ των συγγραφέων της μελέτης που δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Science. Οι άνθρωποι της Μισλίγια ήταν πιθανότατα νομάδες και ακολουθούσαν τις μετακινήσεις των θηραμάτων που κυνηγούσαν, ανάλογα με την εποχή, είπε επίσης ο Κουάμ. «Ήταν ικανοί κυνηγοί μεγάλων θηραμάτων, όπως άγριων βοοειδών και ελαφιών», συμπλήρωσε.

Πηγές: http://science.sciencemag.org/content/359/6374/456 - https://news.nationalgeographic.com/2018/01/oldest-human-outside-africa-discovered-fossil-jaw-israel-science/ - http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=937188

Το σφαιρικό σχήμα του ανθρώπινου εγκεφάλου εξελίχθηκε σταδιακά. Modern human brain organization emerged only recently

Το σημερινό σχήμα του αποκτήθηκε πριν από 100.000 ως 35.000 χρόνια. Brain shape evolution in Homo sapiens: brain shape of one of the earliest known members of our species, the 300,000 year-old cranium Jebel Irhoud 1 (left). Brain shape, and possibly brain function, evolved gradually. Brain morphology has reached the globularity typical for present day humans suprisingly recently (right). Credit: MPI EVA/ S. Neubauer, Ph. Gunz (License: CC-BY-SA 4.0)

Ανάλυση απολιθωμάτων αποκαλύπτει ότι το σχήμα του εγκεφάλου του ανθρώπου έχει εξελιχθεί με το πέρασμα του χρόνου, καθώς έγινε λιγότερο επίμηκες και περισσότερο σφαιρικό.

"The brain is an organ that is really important for what makes us human." -Simon Neubauer

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον ανθρωπολόγο Σίμον Νοϊμπάουερ του γερμανικού Ινστιτούτου Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Μαξ Πλανκ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό έντυπο Science Advances, εξέτασαν το μέγεθος και το σχήμα του εγκεφάλου σε 20 απολιθώματα του «έμφρονος ανθρώπου» (Homo sapiens) από την Αφρική, την Ευρώπη και τη μέση Ανατολή, με το παλαιότερο να έχει ηλικία περίπου 300.000 ετών.

Brain shape comparison between Homo sapiens and Neandertals. The left image shows the globular endocranial shape of present-day humans as reconstructed based on micro computed tomographic scans. In contrast, endocranial shape of Neandertals like in La-Chapelle-aux-Saints shown on the right, but also in the earliest Homo sapiens fossils, is elongated. The typical globular human shape evolved gradually and reached modern conditions only recently – about 35,000 years ago. Simon Neubauer, Philipp Gunz, MPI EVA Leipzig (License: CC-BY-SA 4.0)

Ενώ το μέγεθος του εγκεφάλου έχει μείνει σχεδόν το ίδιο σε αυτό το διάστημα (ο ανθρώπινος εγκέφαλος είχε μεγαλώσει στο πιο μακρινό παρελθόν), το σχήμα βαθμιαία έγινε ολοένα πιο σφαιρικό, αποκτώντας το σημερινό σχήμα του πριν από 100.000 έως 35.000 χρόνια. Ο σφαιρικός εγκέφαλος αναπτύσσεται σήμερα πλέον σε κάθε παιδί μέσα σε μερικούς μήνες, περίπου λίγο προτού γεννηθεί.

Όπως είπε ο Γερμανός ανθρωπολόγος, η νέα μελέτη συνάδει με τα αρχαιολογικά ευρήματα, σύμφωνα με τα οποία οι άνθρωποι πέτυχαν «την πλήρη γκάμα της νεωτερικότητας στη συμπεριφορά τους» πριν από 40.000 έως 50.000 χρόνια, όπως είναι η χρήση συμβολικών αντικειμένων και αφηρημένων σκέψεων, η θρησκεία και η τέχνη. Άρα η σφαιρικότητα του εγκεφάλου συσχετίσθηκε με νέες ανώτερες λειτουργίες του.

Two views of a composite reconstruction of the earliest known Homo sapiens fossils from Jebel Irhoud (Morocco) based on micro computed tomographic scans of multiple original fossils. Dated to 300 thousand years ago these early Homo sapiens already have a modern-looking face that falls within the variation of humans living today. However, the archaic-looking virtual imprint of the braincase (blue) indicates that brain shape, and possibly brain function, evolved within the Homo sapiens lineage. Credit: Philipp Gunz, MPI EVA Leipzig (License: CC-BY-SA 2.0)

Τα αρχαιότερα απολιθώματα Homo sapiens, που έχουν βρεθεί στο Μαρόκο και στην Αιθιοπία και χρονολογούνται προ περίπου 300.000 και 195.000 ετών αντίστοιχα, εμφανίζουν ένα σαφώς πιο μακρουλό σχήμα από ό,τι το σημερινό, περισσότερο παρόμοιο με εκείνο των Νεάντερταλ.

Πηγές: Simon Neubauer et al. The evolution of modern human brain shape, Science Advances (2018). DOI: 10.1126/sciadv.aao5961 - http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=936748