Είμαστε όλοι… Βέλγοι; Are we all Belgians? DNA study pinpoints ‘forefathers’ of Europe

Η νέα μελέτη υποδεικνύει μια αρχαία φυλή που αρχικά ζούσε στην κεντρική Ευρώπη ως εκείνη από την οποία κατάγονται όλοι οι Ευρωπαίοι. Researchers carrying out the most detailed genetic analysis of Upper Paleolithic Europeans to date have discovered a major new lineage of early modern humans. This group, which lived in the northwest around 35,000 years ago, directly contributed to the ancestry of present-day Europeans (artist's impression pictured).

Πριν από λίγες εβδομάδες παρουσιάστηκε μια μελέτη σύμφωνα με την οποία οι μισοί σύγχρονοι Δυτικοευρωπαίοι κατάγονται από έναν «βασιλιά» της Εποχής του Χαλκού, ο οποίος ζούσε πριν από περίπου 4.000 χρόνια και υπήρξε ο γενάρχης μιας δυναστείας ευγενών, οι οποίοι σταδιακά εξαπλώθηκαν σε όλη σχεδόν την Ευρώπη, δίνοντας τέλος στις λιγότερο ιεραρχικές κοινωνίες που είχαν προηγηθεί. Μια νέα γενετική ανάλυση υποδεικνύει μια φυλή που ζούσε πριν από 35 χιλιάδες έτη στις περιοχές του σημερινού Βελγίου από την οποία σύμφωνα με τους ερευνητές κατάγονται όλοι οι Ευρωπαίοι.

Τα ευρήματα

Three ~31,000-year-old skulls from Dolni Vestonice in the Czech Republic. For the next five thousand years, all samples analyzed in this study -- whether from Belgium, the Czech Republic, Austria, or Italy -- are closely related, reflecting a population expansion associated with the Gravettian archaeological culture. Credit: Martin Frouz and Jirí Svoboda

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ ανέλυσαν το γονιδίωμα δεκάδων ανθρώπων που ζούσαν πριν από 45 χιλιάδες ως και πριν επτά χιλιάδες έτη στην Ευρώπη. Έχει διαπιστωθεί ότι ο σύγχρονος άνθρωπος έφτασε στην ευρωπαϊκή ήπειρο πριν από περίπου 45 χιλιάδες έτη. Όμως δεν έχει φωτιστεί το πώς οι πληθυσμοί των σύγχρονων ανθρώπων κινήθηκαν στην ήπειρο και σε ποιες περιοχές εγκαταστάθηκαν πριν την κομβική για την μετέπειτα παρουσία και εξέλιξη των ανθρώπινων κοινωνιών εμφάνιση της γεωργίας.

Researchers from Harvard University analysed genome-wide data from 51 modern humans who lived between 45,000 and 7,000 years ago. The location and age of these humans is shown. Each bar corresponds to an individual, the colour represents the genetically defined cluster, and the height is proportional to age.

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πριν από 35 χιλιάδες έτη υπήρξε μια ομάδα ανθρώπων που ζούσε σε  περιοχές της κεντρικής Ευρώπης και ειδικότερα στις περιοχές του Βελγίου. Η ομάδα αυτή σύμφωνα με τους ερευνητές είναι εκείνη από την οποία κατάγονται απευθείας οι σημερινοί Ευρωπαίοι. Οι ερευνητές στο άρθρο τους στην επιθεώρηση «Nature» αναφέρουν αυτή την φυλή ως τους «ιδρυτές πατέρες» των Ευρωπαίων.

Επίμονη φυλή

Reconstruction of an Ice Age woman based on remains from Abri Pataud in France. S. ENTRESSANGLE/E. DAYNES/SCIENCE PHOTO LIBRARY

Οι ερευνητές αναφέρουν επίσης ότι η ομάδα αυτή κυριάρχησε για περίπου δύο χιλιάδες έτη αλλά πριν από περίπου 33 χιλιάδες έτη κάποια άλλη φυλή έκανε δυναμικά την εμφάνιση της στην Ευρώπη έθεσε στο περιθώριο την προηγούμενη και κυριάρχησε στην ήπειρο. Η μελέτη δείχνει ότι οι… ιδρυτές πατέρες δεν εξαφανίστηκαν αλλά εγκαταστάθηκαν σε περιοχές της ιβηρικής χερσονήσου. Εκεί η φυλή αυτή κατάφερε να προστατευτεί σε σημαντικό βαθμό από την τελευταία μεγάλη εποχή παγετώνων που χτύπησε την Ευρώπη. Η συγκεκριμένη εποχή παγετώνων έφτασε στο αποκορύφωμα της πριν από περίπου 25 χιλιάδες έτη και έληξε τελικά πριν από περίπου 12 χιλιάδες έτη.

The genetic analysis shows the Aurignacian culture was displaced by the Gravettian culture, but later re-emerged. Radiocarbon dating shows the Aurignacian culture from Europe and southwest Asia dominated from 47,000 to 41,000 years ago (locations pictured), although emerged in smaller groups earlier than this.

Οι κλιματικές συνθήκες εξόντωσαν όπως φαίνεται τις άλλες μεγάλες φυλές επιτρέποντας στην «προστατευμένη» αρχαία φυλή να ξεκινήσει μια νέα πετυχημένη εκστρατεία αποίκησης της ηπείρου η οποία ξεκίνησε πριν από 19 χιλιάδες έτη. Τελικά σύμφωνα με την μελέτη η φυλή αυτή κατάφερε να κυριαρχήσει για άλλα πέντε χιλιάδες έτη και τελικά αντικαταστάθηκε οριστικά αυτή τη φορά από πληθυσμούς που ζούσαν στις νοτιοανατολικές περιοχές της Ευρώπης και ειδικότερα στις περιοχές πέριξ της Ελλάδας και της Τουρκίας οι οποίοι αποίκησαν με επιτυχία την ήπειρο.

Πηγή: Qiaomei Fu, Cosimo Posth, Mateja Hajdinjak, Martin Petr, Swapan Mallick, Daniel Fernandes, Anja Furtwängler, Wolfgang Haak, Matthias Meyer, Alissa Mittnik, Birgit Nickel, Alexander Peltzer, Nadin Rohland, Viviane Slon, Sahra Talamo, Iosif Lazaridis, Mark Lipson, Iain Mathieson, Stephan Schiffels, Pontus Skoglund, Anatoly P. Derevianko, Nikolai Drozdov, Vyacheslav Slavinsky, Alexander Tsybankov, Renata Grifoni Cremonesi, Francesco Mallegni, Bernard Gély, Eligio Vacca, Manuel R. González Morales, Lawrence G. Straus, Christine Neugebauer-Maresch, Maria Teschler-Nicola, Silviu Constantin, Oana Teodora Moldovan, Stefano Benazzi, Marco Peresani, Donato Coppola, Martina Lari, Stefano Ricci, Annamaria Ronchitelli, Frédérique Valentin, Corinne Thevenet, Kurt Wehrberger, Dan Grigorescu, Hélène Rougier, Isabelle Crevecoeur, Damien Flas, Patrick Semal, Marcello A. Mannino, Christophe Cupillard, Hervé Bocherens, Nicholas J. Conard, Katerina Harvati, Vyacheslav Moiseyev, Dorothée G. Drucker, Jiří Svoboda, Michael P. Richards, David Caramelli, Ron Pinhasi, Janet Kelso, Nick Patterson, Johannes Krause, Svante Pääbo, David Reich. The genetic history of Ice Age Europe. Nature, 2016; DOI: 10.1038/nature17993