Ρόβερ της NASA μιμείται τον μηχανισμό των Αντικυθήρων. NASA reveals plans for ‘clockwork rover’ based on the 2,300-year-old Antikythera mechanism

Ονομάζεται Automaton Rover for Extreme Environments και δεν περιλαμβάνει ευάλωτα ηλεκτρονικά ώστε να λειτουργεί υπό αντίξοες συνθήκες. NASA has recently released plans for building a ‘clockwork rover’ based on the incredible 2,300-year-old Antikythera mechanism—the world’s oldest analog computer—which could survive conditions on Venus.

Ταξίδι στο διάστημα με τεχνολογία του παρελθόντος! Μηχανικοί της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) έχουν σχεδιάσει ρόβερ που προορίζεται για τον πλανήτη Αφροδίτη και το οποίο αντλεί έμπνευση από τον μηχανισμό των Αντικυθήρων και από τις μηχανές του Λεονάρντο ντα Βίντσι.

Είναι γνωστό ότι η Αφροδίτη είναι ένας πολύ δύσκολος πλανήτης, ένα από τα πιο εχθρικά περιβάλλοντα στο ηλιακό μας σύστημα, με πολύ πιο ακραίες συνθήκες από ό,τι ο Άρης.

Καμία σοβιετική (Venera και Vega) ή αμερικανική διαστημοσυσκευή (Pioneer) δεν έχει επιζήσει στην επιφάνειά της για πάνω από 127 λεπτά, καθώς η θερμοκρασία των 460 βαθμών Κελσίου που λιώνει μέταλλα, η πίεση των 92 μπαρ και τα νέφη θειϊκού οξέος μπορούν να «ψήσουν» γρήγορα τα ηλεκτρονικά κυκλώματα.

History provides many examples of mechanical computers, like the Greek Antikythera mechanism, which calculated eclipse dates more than 2,000 years ago. After more than a decade's efforts using cutting-edge scanning equipment, an international team of scientists has now read about 3,500 characters of explanatory text - a quarter of the original - in the innards of the 2,100-year-old remains. They say it was a kind of philosopher's guide to the galaxy, and perhaps the world's oldest mechanical computer. A fragment of the Antikythera Mechanism.

The Automaton Rover for Extreme Environments (AREE) pulls inspiration from the ancient Greek Antikythera automaton – a mechanical computer built 2,300 years ago that accurately predicted past and future astronomical events.

Ακριβώς γι' αυτό το λόγο, ο μηχανικός Τζόναθαν Σόντερ και η ομάδα του στο Εργαστήριο Αεριοπροώθησης (JPL) της NASA σχεδίασαν ένα - φουτουριστικό και ταυτόχρονα ρετρό - ρόβερ, με την ονομασία «Automaton Rover for Extreme Environments» (AREE) ή «Αυτόματο Ρόβερ για Ακραία Περιβάλλοντα». Το ρόβερ δεν χρειάζεται καθόλου τα ευάλωτα ηλεκτρονικά, αλλά χρησιμοποιεί μόνο ενισχυμένα μηχανικά συστήματα από ανθεκτικά μεταλλικά κράματα.

Ρόβερ παντώς καιρού

Καλλιτεχνική απεικόνιση του rover που σχεδιάζει η NASA. An automaton rover combines ancient mechanical computers with modern manufacturing technology to create a design without electronics, enabling exploration of the most extreme environments in the solar system. Credits: Jet Propulsion Laboratory/California Institute of Technology, background from ESA

Το ρόβερ διαθέτει ένα όχι ηλεκτρονικό, αλλά πλήρως μηχανικό υπολογιστή-ρολόι, που θυμίζει εκείνον των Αντικυθήρων που προέβλεπε αστρονομικά συμβάντα προ 2.300 ετών. Περιλαμβάνει επίσης ένα είδος φωνογράφου, που θα καταγράφει στοιχεία.

Τα στοιχεία αυτά θα υψώνονται στην ατμόσφαιρα ανά τακτά χρονικά διαστήματα μέσω ενός μπαλονιού γεμάτου με αέριο και θα καταλήγουν σε ένα drone-αναμεταδότη που θα βρίσκεται δεκάδες χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια και θα κινείται με ηλιακή ενέργεια. Το drone, με τη σειρά του, θα μεταδίδει τα στοιχεία σε δορυφόρο που θα κινείται σε τροχιά γύρω από την Αφροδίτη και από εκεί θα στέλνονται τελικά στη Γη.

It would walk on Jansen mechanism legs, guided by a mechanical computer and logic system that’s programmed for its mission. This would allow it to collect basic data on the conditions at Venus’ surface, including wind speed, temperature, and seismic events.

Το ρόβερ, το οποίο θα συλλέγει κλιματικά, σεισμικά και γεωλογικά δεδομένα, θα κινείται με ένα σύστημα ποδιών που θα τροφοδοτούνται μόνο με αιολική ενέργεια από τους ανέμους, η οποία θα συλλέγεται από μια τουρμπίνα στην κορυφή του. Στόχος είναι η διαστημοσυσκευή να επιβιώσει πάνω στην Αφροδίτη για εβδομάδες ή και μήνες.

Το ρόβερ είχε αρχικά προταθεί πέρυσι και πρόσφατα έλαβε επιχορήγηση στο πλαίσιο του προγράμματος της NASA για τη στήριξη καινοτόμων διαστημικών ιδεών (Innovative Advanced Concepts Program).

Αν και δεν είναι ακόμη βέβαιο ότι η NASA θα χρησιμοποιήσει ένα τέτοιο ρόβερ χαμηλής τεχνολογίας, εφόσον όντως το κάνει, τότε θα είναι η πρώτη εφαρμογή της αρχαίας τεχνολογίας για την εξερεύνηση του διαστήματος.

Πηγές: https://www.nasa.gov/feature/automaton-rover-for-extreme-environments-aree - http://www.ancient-code.com/nasa-reve... - http://www.tovima.gr/science/physics-space/article/?aid=868755

Το κλειδί της παχυσαρκίας στα οστά μας! Bone-derived hormone suppresses appetite

Fernando Botero, Picnic, 1989. Εντοπίστηκε από ελληνίδες ερευνήτριες ορμόνη που εκκρίνεται από τα οστά και καταστέλλει την όρεξη. Ελπίδα για θεραπεία της παχυσαρκίας και του μεταβολικού συνδρόμου. Lipocalin 2, a hormone secreted by bone cells, suppresses appetite in mice, researchers have discovered. The study findings, which reveal a new mechanism for regulating food intake and blood sugar, could lead to the development of new treatments for obesity, type 2 diabetes, and other metabolic disorders.

Θα φανταζόσασταν ποτέ ότι τα οστά μας ρυθμίζουν την όρεξή μας; Και όμως, μια νέα αναπάντεχη (όπως συμβαίνει συχνά - ευτυχώς - στην επιστήμη) μελέτη με υπογραφή ελληνική, η οποία δημοσιεύθηκε πριν από λίγες ημέρες στην έγκριτη επιθεώρηση «Nature», έδειξε αυτό ακριβώς! Ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Κολούμπια στη Νέα Υόρκη με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια κυρία Σταυρούλα Κουστένη καθώς και την επίκουρη καθηγήτρια κυρία Ιωάννα Μόσιαλου - αμφότερες από το Τμήμα Φυσιολογίας και Κυτταρικής Βιοφυσικής - «ξετρύπωσε» μια ορμόνη που εκκρίνεται από τα οστά και η οποία σε πειράματα σε ποντίκια φάνηκε ότι καταστέλλει την όρεξη και τελικώς μειώνει την ποσότητα της τροφής που καταναλώνεται. Η νέα ανακάλυψη ελπίζεται ότι στο μέλλον θα ανοίξει καινούργιους θεραπευτικούς δρόμους ενάντια στην παχυσαρκία και σε ό,τι αυτή συνεπάγεται - πλήθος μεταβολικών διαταραχών όπως ο διαβήτης τύπου 2 αλλά και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Παρότι ο δρόμος μέχρις ότου κάτι τέτοιο καταστεί πραγματικότητα είναι μακρός, δεν μπορούμε παρά να ευχόμαστε τα ευρήματα αυτά να χαρίσουν κάποτε σε όλους μας το... κοκαλάκι της συλφίδας!

Ξετυλίγοντας τον ερευνητικό μίτο

Η αναπληρώτρια καθηγήτρια Σταυρούλα Κουστένη (επάνω) και η ερευνήτρια Ιωάννα Μόσιαλου του τμήματος Φυσιολογίας και Κυτταρικής Βιοφυσικής του Ιατρικού Κέντρου του πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης.

Και το όνομα αυτής, λιποκαλίνη 2 (LCN2). «Παραγωγοί» της, οι οστεοβλάστες, δηλαδή τα κύτταρα που σχηματίζουν τα οστά μας. Όσο για τον νέο ρόλο που της αποδίδεται - καθώς μέχρι σήμερα η συγκεκριμένη ορμόνη είχε συνδεθεί κατά κύριο λόγο με την ανοσολογική απόκριση του οργανισμού - αυτός αφορά το να κόβει την όρεξη και τελικώς να βοηθά σε «νίκες» στη μάχη με τη ζυγαριά. Πώς όμως φθάσαμε στη συγκεκριμένη ανακάλυψη; Ας ξετυλίξουμε τον «επιστημονικό» μίτο με τη βοήθεια των δύο επικεφαλής της μελέτης.

«Εδώ και μια δεκαετία επιστημονικές εργασίες είχαν δείξει ότι τα οστά εκκρίνουν τουλάχιστον δύο ορμόνες, την οστεοκαλσίνη η οποία έχει πολλαπλές ενδοκρινικές λειτουργίες καθώς και την FGF23 που συνδέεται με τη νεφρική λειτουργία. Γενικώς τα τελευταία χρόνια μελέτες τόσο δικές μας όσο και άλλων επιστημόνων αποκάλυψαν ότι τα οστά αποτελούν όργανο του ενδοκρινικού συστήματος εκκρίνοντας ορμόνες που επηρεάζουν πολλά άλλα συστήματα - επιδρούν στην ανάπτυξη του εγκεφάλου και στη διαδικασία της μνήμης, στην ισορροπία της γλυκόζης, στη λειτουργία των νεφρών αλλά και στην ανδρική γονιμότητα» σημειώνει η κυρία Κουστένη. Και προσθέτει: «Η ομάδα μας έκανε λοιπόν την υπόθεση ότι τα οστά πιθανότατα εκκρίνουν και άλλες ορμόνες οι οποίες ρυθμίζουν επιπρόσθετες μεταβολικές λειτουργίες».

Έτσι, το 2010 η ερευνητική ομάδα την οποία εκείνη τη χρονιά ενίσχυσε η κυρία Μόσιαλου αφιχθείσα από το Πανεπιστήμιο Κρήτης - «η συμβολή της ήταν και είναι ανεκτίμητη αφού ουσιαστικώς αποτέλεσε την κινητήριο δύναμη όλης αυτής της δουλειάς», σύμφωνα με τα λόγια της κυρίας Κουστένη - άρχισε να φέρνει στο φως την κρυφή μέχρι τότε σχέση μεταξύ σκελετού και όρεξης. Αρχικώς οι επιστήμονες του Κολούμπια ανακάλυψαν ότι η αποσιώπηση αποκλειστικώς στους οστεοβλάστες ενός γονιδίου που ονομάζεται FOXO1 και το οποίο μέχρι τότε ήταν γνωστό ότι εκφράζεται κατά κύριο λόγο στο λευκό λίπος του οργανισμού (αλλά και στο ήπαρ και στον εγκέφαλο) έκανε ποντίκια στο εργαστήριο να καταναλώνουν λιγότερη τροφή (συγκεκριμένα κατά 20%), να έχουν χαμηλότερο σωματικό βάρος αλλά και καλύτερα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.

Καθώς, ως γνωστόν... τρώγοντας έρχεται (και η επιστημονική) όρεξη που μια ημέρα μακάρι να κόψει τη δική μας, οι ερευνήτριες ρίχθηκαν με περισσότερο ζήλο στον αγώνα του να ανακαλύψουν και άλλες ορμόνες που «πηγάζουν» από τα οστά και πιθανότατα επιδρούν στον μεταβολισμό. «Προχωρήσαμε στη διεξαγωγή πειράματος με άγριου τύπου ποντίκια από τα οποία εξαγάγαμε τους οστεοβλάστες και συγκρίναμε αυτούς τους οστεοβλάστες με εκείνους ποντικιών που δεν έφεραν το γονίδιο FOXO1. Κάναμε αλληλούχηση RNA σε όλα τα γονίδια των οστεοβλαστών και έτσι εντοπίσαμε την LCN2, μια ορμόνη γνωστή που εκφράζεται σε διάφορους ιστούς αλλά δεν είχαμε ποτέ μέχρι σήμερα δει να εκκρίνεται από τα οστά» μας αναφέρει η κυρία Μόσιαλου. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν μάλιστα ότι η LCN2 εκφράζεται στους οστεοβλάστες 10 φορές παραπάνω από ό,τι σε οποιονδήποτε άλλο ιστό. Πειράματα σε ποντίκια των οποίων οι οστεοβλάστες δεν μπορούσαν να παραγάγουν την ορμόνη έδειξαν ότι τα συγκεκριμένα πειραματόζωα κατανάλωναν περισσότερη τροφή και λάμβαναν περισσότερο βάρος σε σύγκριση με ποντίκια της ομάδας ελέγχου - συγχρόνως παρουσίαζαν μείωση της ικανότητας των κυττάρων τους να μεταβολίζουν τη γλυκόζη.

Πώς πέτυχαν την καταστολή της όρεξης

New findings reveal a previously unknown mechanism for regulating the body's energy balance and could lead to new targeted therapies for the treatment of obesity, type 2 diabetes, and other metabolic disorders. Credit: © Irina K. / Fotolia

Περαιτέρω πειράματα σε ποντίκια έδειξαν ότι η καθημερινή ενδοπεριτοναϊκή έγχυση της LCN2 - ώστε να επιτευχθούν συγκεντρώσεις της στο αίμα παρόμοιες με εκείνες που επιτυγχάνονται μετά την κατανάλωση γεύματος - κατέστειλε την όρεξή τους και οδήγησε σε μείωση του βάρους σε σύγκριση με ομάδα ελέγχου που δεν έλαβε τη θεραπεία. Παράλληλα στα πειραματόζωα που έλαβαν τις εγχύσεις βελτιώθηκε ο μεταβολισμός της γλυκόζης. Και όλα αυτά χωρίς να εμφανιστούν παρενέργειες.

Με δεδομένο ότι εξ όσων γνωρίζαμε επί μακρόν η όρεξή μας ελέγχεται από τον εγκέφαλο, οι επιστήμονες του Κολούμπια προσπάθησαν να δουν αν θα εντοπίσουν την LCN2 σε περιοχές του. «Ανακαλύψαμε ότι η ορμόνη εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος και έχοντας την ικανότητα να διαπερνά τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό φθάνει ως τον υποθάλαμο του εγκεφάλου - μια περιοχή του που είναι γνωστό ότι σχετίζεται με τη ρύθμιση της όρεξης. Εκεί προσδένεται στον υποδοχέα της μελανοκορτίνης 4 που συνδέεται με την καταστολή της όρεξης και ενεργοποιεί το συγκεκριμένο βιολογικό μονοπάτι» περιγράφει η κυρία Κουστένη. Μάλιστα όταν η ερευνητική ομάδα ενέχυσε απευθείας την ορμόνη στον εγκέφαλο ποντικών είδε ότι εμφανίστηκε καταστολή της όρεξης εξίσου αποτελεσματική με εκείνη που επετεύχθη μέσω έγχυσης της LCN2 στην κυκλοφορία του αίματος.

Και μόνο η ανακάλυψη ότι τα οστά μας... καταλαβαίνουν ότι φάγαμε αρκετά και αυξάνουν την έκκριση λιποκαλίνης 2 ώστε να σταματήσουμε το φαγοπότι είναι το λιγότερο εντυπωσιακή - για τον λόγο αυτό άλλωστε η συγκεκριμένη είδηση έχει κάνει τις τελευταίες ημέρες τον γύρο του κόσμου και οι δύο ελληνίδες ερευνήτριες φιγουράρουν σε όλα τα μεγάλα ΜΜΕ. 

Ωστόσο η κυρία Κουστένη μας «προσγειώνει» επισημαίνοντας πως «παρότι και εμείς οι ίδιες δηλώνουμε εντυπωσιασμένες από αυτόν τον αναπάντεχο τρόπο με τον οποίον εκφράζεται η LCN2 στο σώμα, πρέπει να τονίσουμε ότι η καινούργια ανακάλυψή μας που αναδεικνύει έναν νέο μηχανισμό ρύθμισης της όρεξης αφορά αυτή τη στιγμή τον τομέα της βασικής επιστήμης. Δεν έχουμε βρει κάποιο φάρμακο ενάντια στην παχυσαρκία. Ίσως μια ημέρα έχουμε ένα τέτοιο φάρμακο με βάση τα ευρήματά μας. Ωστόσο αυτό απαιτεί μια τεράστια ερευνητική πορεία με μακροχρόνια εργασία και βέβαια πειράματα σε άλλα είδη εκτός των ποντικιών έως ότου φθάσουμε στους ανθρώπους».

Θετικές πρώτες ενδείξεις στους ανθρώπους

Μήπως ένα από τα βασικά μυστικά στο ότι πολλοί άνθρωποι χάνουν τη «μάχη» με τη ζυγαριά κρύβεται στα οστά τους; Η απάντηση είναι θετική, σύμφωνα με τα νέα αναπάντεχα ευρήματα. Image: iStock

Τα μέχρι στιγμής πειράματα έχουν δείξει ότι όταν τα ποντίκια τρώνε εμφανίζεται μέσα σε μισή ώρα εκτόξευση της λιποκαλίνης 2. «Επόμενο βήμα μας είναι να δούμε αν συμβαίνει το ίδιο και στον άνθρωπο και για τον λόγο αυτό βρισκόμαστε σε διαδικασία συλλογής εθελοντών» λέει η κυρία Κουστένη. Συμπληρώνει πάντως ότι κάποιες πρώτες ενδείξεις σε ανθρώπους είναι θετικές. Η ομάδα αξιολόγησε 27 ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 και είδε ότι όσοι είχαν υψηλότερα επίπεδα της LCN2 στο αίμα εμφάνιζαν χαμηλότερο βάρος και καλύτερη ισορροπία γλυκόζης.

Στο ερώτημα γιατί τα οστά εμπλέκονται στη μείωση της όρεξης - ένα ερώτημα που οι ερευνήτριες μας πληροφορούν ότι τίθεται από το κοινό σε κάθε ομιλία τους - αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει απάντηση. Η υπόθεση της κυρίας Μόσιαλου είναι ότι ίσως ο ρόλος τους είναι ομοιοστατικός. «H LCN2 είναι αυξημένη σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας καθώς και σε ασθενείς που βρίσκονται σε ακινησία. Πιθανότατα όταν παρατηρείται μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, αυξάνονται τα επίπεδα της LCN2 ώστε το άτομο να λάβει λιγότερη τροφή και να διατηρήσει σταθερό σωματικό βάρος. Ωστόσο, κάτω από διαφορετικές συνθήκες μείωσης της οστικής μάζας, όπως για παράδειγμα σε περιπτώσεις υποσιτισμού, η ενδεχόμενη μείωση των επιπέδων της LCN2 επιτρέπει την πρόσληψη περισσότερης τροφής για την αναπλήρωση της οστικής μάζας που χάνεται. Όλα αυτά βέβαια μένει να αποδειχθούν».

Και θα αποδειχθούν μόνο μέσα από σκληρή δουλειά. Αυτό ακριβώς πράττει η ομάδα που συνεχίζει δυναμικά τις έρευνές της - πρόσφατα μάλιστα ενισχύθηκε με άλλη μια ελληνική συμμετοχή, εκείνη της βιολόγου δρος Έρης Πετροπούλου - και ευελπιστεί ότι μια ημέρα τα ευρήματά της θα ανοίξουν καινοτόμες οδούς για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και των νοσημάτων του μεταβολικού συνδρόμου. Την ελπίδα αυτή βέβαια έχουν και εκατομμύρια άνθρωποι με τέτοιου είδους προβλήματα οι οποίοι χρειάζονται διακαώς νέες θεραπείες που θα «σπάνε τα κόκαλα» των νόσων του σύγχρονου κόσμου μας.

Πηγές: Ioanna Mosialou, Steven Shikhel, Jian-Min Liu, Antonio Maurizi, Na Luo, Zhenyan He, Yiru Huang, Haihong Zong, Richard A. Friedman, Jonathan Barasch, Patricia Lanzano, Liyong Deng, Rudolph L. Leibel, Mishaela Rubin, Thomas Nicholas, Wendy Chung, Lori M. Zeltser, Kevin W. Williams, Jeffrey E. Pessin, Stavroula Kousteni. MC4R-dependent suppression of appetite by bone-derived lipocalin 2. Nature, 2017; DOI: 10.1038/nature21697 - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=868385

Εξωγήινοι και εξωγαλαξιακές εκλάμψεις ραδιοκυμάτων. Could Fast Radio Bursts Be Powering Alien Probes?

Επιστήμονες του Χάρβαρντ λένε ότι βρήκαν τον τρόπο που ταξιδεύουν οι εξωγήινοι και θα τον δοκιμάσουν. Harvard Scientists Say Aliens May Be Using Giant Radio Beams To Travel The Cosmos. An artist's illustration of a light-sail powered by a radio beam (red) generated on the surface of a planet. The leakage from such beams as they sweep across the sky would appear as Fast Radio Bursts (FRBs), similar to the new population of sources that was discovered recently at cosmological distances. Credit: M. Weiss/CfA

Από την ανακάλυψη των ταχέων εκλάμψεων ραδιοκυμάτων (Fast Radio Bursts, συντομογραφικά FRBs) το 2007 μέχρι σήμερα, έχουν καταβληθεί μεγάλες προσπάθειες από τους αστρονόμους για να κατανοηθεί την προέλευσή τους.

Fast radio bursts (FRBS) were first ‘heard’ by radio telescopes back in 2007, and are thought to come from distant galaxies. But, scientists have yet to pinpoint the source, and many have suggested they could be a sign of extraterrestrial life. An artist's impression is pictured. 

Προς το παρόν έχουν καταγραφεί 17 FRBs και έχουν διατυπωθεί πολλές ερμηνείες γι αυτές: π.χ. θα μπορούσαν να οφείλονται σε εκρήξεις ακτίνων γάμα ή σε υπερμεγέθεις αστέρες νετρονίων ή σε αστρικές εκλάμψεις. Άσχετα με την προέλευσή τους είναι πλέον ευρέως αποδεκτό ότι οι πηγές των περισσότερων FRBs βρίσκονται σε πολύ μεγάλες αποστάσεις έξω από τον γαλαξία μας.

The feasibility of a gigantic radio transmitter beaming Fast Radio Burst (FRB) signals across the cosmos has been studied. Could these signals be propelling Alien spacecraft?

Oι ερευνητές Manasvi Lingam και Abraham Loeb στην εργασία τους με τίτλο «Fast Radio Bursts from Extragalactic Light Sails» εξετάζουν την περίπτωση οι FRBs να δημιουργούνται από εξωγαλαξιακούς πολιτισμούς και να χρησιμεύουν είτε ως φάροι είτε για την προώθηση διαστημοπλοίων με ιστία.

Οι Lingam και Loeb επισημαίνουν ότι η περίπτωση να παράγονται οι FRBs από εξωγήινους είναι εντελώς υποθετική κι ότι η εργασία τους είναι μια άσκηση επί χάρτου για τον υπολογισμό των απαραίτητων δεδομένων ώστε αυτές να παράγονται από εξωγήινες κατασκευές.

Γιατί όμως δυο ερευνητές του πανεπιστημίου Χάρβαρντ ασχολούνται με ένα τέτοιο πρόβλημα;

Thousands of civilizations could be flying on interstellar sails.

Διότι ο Abraham (Avi) Loeb συμμετέχει στον σχεδιασμό του προγράμματος «StarShot». Σκοπός του προγράμματος είναι ένα διαστρικό ταξίδι διάρκειας 30 ετών από χιλιάδες μικροσκοπικά διαστημικά σκάφη προς τον Άλφα του Κενταύρου. 

Το μέγεθος των σκαφών θα είναι πολύ μικρό – όσο το μέγεθος ενός τσιπ στις ηλεκτρονικές συσκευές –, θα διαθέτουν ηλιακά ιστία, και ένα πανίσχυρο λέιζερ από τη Γη θα τα επιταχύνει μέχρι το 20% της ταχύτητας του φωτός.

Η εργασία των Lingam και Loeb προκάλεσε πλήθος δημοσιευμάτων στο διαδίκτυο εξιτάροντας την φαντασία των αθεράπευτα ουφολόγων. Μάλιστα η ελληνική έκδοση της Huffington Post, σε χρονικό διάστημα μόλις μιας εβδομάδας, αφιερώνει δυο άρθρα σχετικά με το θέμα αυτό:

1ο. Μυστηριώδη ραδιοσήματα ίσως είναι ίχνη από την κίνηση εξωγήινων διαστημοπλοίων
2ο. Επιστήμονες του Χάρβαρντ λένε ότι βρήκαν τον τρόπο που ταξιδεύουν οι εξωγήινοι και θα τον δοκιμάσουν

Πηγές: https://www.cfa.harvard.edu/news/2017-09 - physicsgg

Οι κλιματικές συνθήκες άλλαξαν το σχήμα της μύτης. Nose form was shaped by climate

Frida Kahlo, Autoportrait au collier, Détail Le visage, Self-portrait with the collar, Detail the face, 1933. Νέα μελέτη αναφέρει ότι η μύτη όσων ζουν σε ζεστά κλίματα είναι πιο πλατιά και κοντή, ενώ η μύτη όσων ζουν σε κρύο και ξηρό κλίμα είναι πιο λεπτή και μακριά. Big, small, broad, narrow, long or short, turned up, pug, hooked, bulbous or prominent, humans inherit their nose shape from their parents, but ultimately, the shape of someone's nose and that of their parents was formed by a long process of adaptation to our local climate, according to an international team of researchers.

Το μέγεθος και το σχήμα της μύτης διαφέρει μεταξύ των ανθρώπων και αυτό εν μέρει οφείλεται στις επιδράσεις του διαφορετικού κατά τόπου κλίματος, σύμφωνα με αμερικανική μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο PLoS Genetics. 

Η νέα αυτή θεωρία έρχεται να ανατρέψει την παγιωμένη αντίληψη ότι τα χαρακτηριστικά του προσώπου επηρεάζονται κυρίως από την κληρονομικότητα.

Μετρώντας... μύτες

Out of all the aspects of nose shape that were studied, only the width of the nose stood out as being more different across populations than expected by chance.

Οι ερευνητές του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια των ΗΠΑ, με επικεφαλής τον καθηγητή Ανθρωπολογίας Μαρκ Σρίβερ, υποστηρίζουν ότι οι περιβαλλοντικές συνθήκες παίζουν εξίσου καθοριστικό ρόλο, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι που ζουν σε ζεστά κλίματα να έχουν πιο πλατιές και κοντές μύτες, ενώ όσοι ζουν σε κρύο και ξηρό κλίμα έχουν μύτες πιο λεπτές και μακριές.

Οι επιστήμονες κατέληξαν στο παραπάνω συμπέρασμα αφού μελέτησαν τρισδιάστατες εικόνες και συνέκριναν πάνω από 2.600 μύτες ανθρώπων από την Αφρική, την Ασία και την Ευρώπη. Συγκεκριμένα, επιβεβαίωσαν ότι οι διαφορές στο μέγεθος και στο σχήμα της μύτης δεν είναι τυχαίες, αλλά συνδέονται με τις διαφορές στις κλιματικές συνθήκες.

Τονίζουν, πάντως, ότι η μύτη έχει πολύπλοκη ιστορία και στη διαμόρφωσή της πρέπει να έχουν παίξει ρόλο τόσο τυχαίοι γενετικοί παράγοντες, όσο και οι προτιμήσεις για την εύρεση συντρόφου.

Ο ελκυστικός σύντροφος από τη μύτη πιάνεται

Όποιος έχει τη «σωστή» μύτη για την εποχή του και για τον τόπο του, έχει μεγαλύτερη πέραση στο άλλο φύλο, άρα έχει μεγαλύτερη αναπαραγωγική επιτυχία. Κάτι τέτοιο επιτρέπει στα γονίδια της «σωστής» μύτης να εξαπλώνονται στον υπόλοιπο πληθυσμό. Differences in the human nose may have accumulated among populations through time as a result of a random process called genetic drift. However, divergent selection -- variation in natural selection across populations -- may also be the reason that different populations have differing noses. Teasing the two apart is difficult, especially in humans. Credit: © schankz / Fotolia

Ανάλογα με το ποια μύτη θεωρεί ένας πολιτισμός πιο ελκυστική - μία μικρή ή μια μεγάλη μύτη - λειτουργεί σταδιακά η διαδικασία της σεξουαλικής επιλογής, έτσι ώστε οι μύτες να διαμορφωθούν ανάλογα. Όποιος ή όποια έχει τη «σωστή» μύτη για την εποχή του και για τον τόπο του/της, έχει μεγαλύτερη πέραση στο άλλο φύλο, άρα έχει μεγαλύτερη αναπαραγωγική επιτυχία και τα γονίδια της «σωστής» μύτης εξαπλώνονται στον υπόλοιπο πληθυσμό.

Γεγονός παραμένει ωστόσο ότι οι ανδρικές μύτες είναι -κατά μέσο όρο- πιο μεγάλες από τις γυναικείες.

Η μύτη δεν χρησιμεύει μόνο για την όσφρηση και την αναπνοή. Κάνει πιο υγρό και ζεστό τον εισπνεόμενο αέρα που φθάνει στους πνεύμονες, μειώνοντας έτσι την πιθανότητα λοιμώξεων. Έτσι και οι επιστήμονες εικάζουν ότι οι διαφορές στη θερμοκρασία και στην υγρασία του αέρα στο μακρινό παρελθόν επηρέασαν το μέγεθος και το πλάτος των ρουθουνιών.

Υπό διερεύνηση εξάλλου είναι το κατά πόσο το σχήμα της μύτης και το μέγεθος της ρινικής κοιλότητας επηρεάζουν τον κίνδυνο ενός ανθρώπου να κολλήσει μια αναπνευστική νόσο, όταν ζει σε ένα κλίμα διαφορετικό από αυτό για το οποίο είναι «φτιαγμένη» η μύτη του. Για παράδειγμα, κάποιος με στενή μύτη, πιθανώς, κινδυνεύει περισσότερο να εκδηλώσει αναπνευστικά νοσήματα σε ένα τροπικό κλίμα.

Πηγές: PLOS Genetics, 2017; 13 (3): e1006616 DOI: 10.1371/journal.pgen.1006616 - http://www.tovima.gr/science/medicine-biology/article/?aid=868190

Ρομπότ έφτιαξαν δική τους γλώσσα. Robots are creating their own language

Ερευνητές από το εργαστήριο τεχνητής νοημοσύνης του Έλον Μασκ εκπαίδευσαν τα ρομπότ ώστε να αναπτύσσουν τη δική τους γλώσσα. A new experiment conducted by an artificial intelligence lab has proved successful in getting robots to lay the groundwork for creating their very own language. Experts at Open AI, the artificial intelligence lab created by Elon Musk and Sam Altman, designed a two-dimensional big, white square where robots had to learn how to communicate with each other in order to accomplish menial tasks. Photograph: Blutgruppe/Blutgruppe/Corbis

Ερευνητές του εργαστηρίου τεχνητής νοημοσύνης OpenAI, του ιδρυτή της Tesla, Έλον Μασκ, έμαθαν ρομποτικούς πράκτορες (robotic agents) πώς να δημιουργήσουν την δική τους γλώσσα ώστε να επικοινωνούν επιτυχώς μεταξύ τους και να ολοκληρώνουν συγκεκριμένες αποστολές, μέσα σε ένα περιβάλλον δύο διαστάσεων.

Μελλοντικά οι ειδικοί προβλέπουν ότι η νέα ρομπο-γλώσσα ίσως γίνει ακόμα πιο περίπλοκη, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάγκη ρομποτικών μεταφραστών.

Λόλα να ένας… επεξεργαστής

In the above step-by-step run, at t=0 the red agent says a word corresponding to the red landmark (center right), then at t=1 says a word that is equivalent to 'Goto', then in t=2 says 'green-agent'. The green-agent hears its instructions and immediately moves to the red landmark.

Στο πλαίσιο του πειράματός τους, οι ερευνητές έβαλαν τα ρομπότ σε έναν απλό δισδιάστατο κόσμο. Τους προσέφεραν τη δυνατότητα να επικοινωνούν μεταξύ τους και τους έθεσαν στόχους τους οποίους καλούνταν να εκπληρώσουν μέσω της επικοινωνίας τους. Κάθε φορά που ολοκλήρωναν μια αποστολή, λάμβαναν μια μορφή ανταμοιβής.

«Εκπαιδεύσαμε τα ρομπότ μέσω της τεχνικής της ενισχυτικής μάθησης και λόγω του προσεκτικού σχεδιασμού του πειράματος, εκείνα κατάφεραν να αναπτύξουν μια κοινή γλώσσα μεταξύ τους ώστε να επιτυγχάνουν τους στόχους τους» εξηγούν οι ερευνητές.

Με την πάροδο του χρόνου, τα ρομπότ αναμένεται να διευρύνουν το λεξιλόγιό τους πράγμα που θα τους επιτρέπει σταδιακά να φτιάχνουν προτάσεις, μεταβιβάζοντας έτσι με μεγαλύτερη ευκολία ιδέες μεταξύ τους.

«Σκεφτόμαστε ότι αν σιγά-σιγά αυξήσουμε την περιπλοκότητα του περιβάλλοντός τους όπως και το εύρος των επιτρεπόμενων πράξεών τους, τότε θα μπορούσε να είναι δυνατή η ανάπτυξη μιας εκφραστικής ρομποτικής γλώσσας που να περιέχει έννοιες πέρα από τα βασικά ρήματα και ουσιαστικά που αναπτύχθηκαν σε πρώτη φάση» καταλήγουν οι ειδικοί.

Πηγές: New York Post - http://www.tovima.gr/science/technology-planet/article/?aid=868245

Μικρότερη η παρουσία σκοτεινής ύλης στους «αρχαίους» γαλαξίες. Dark matter less influential in galaxies in early universe

Σχηματική αναπαράσταση περιστρεφόμενων γαλαξιακών δίσκων στο πρώιμο σύμπαν (δεξιά) και σήμερα (αριστερά). Schematic representation of rotating disc galaxies in the early Universe (right) and the present day (left). New observations from ESO’s Very Large Telescope (VLT) suggest that such massive star-forming disc galaxies in the early Universe were less influenced by dark matter (shown in red), as it was less concentrated. As a result the outer parts of distant galaxies rotate more slowly than comparable regions of galaxies in the local Universe. Credit: ESO/L. Calçada

Με βάση τους υπολογισμούς των κοσμολόγων, η σκοτεινή ύλη αποτελεί το 27% περίπου της ενέργειας – ύλης του σύμπαντος, με συνέπεια να είναι πολλαπλάσια από τη συμβατική ύλη, το ποσοστό της οποίας δεν ξεπερνά το 5%.

Καθώς η σκοτεινή ύλη δεν έχει ανιχνευθεί μέχρι σήμερα, εκτιμήσεις όπως οι παραπάνω προέρχονται από τη βαρυτική αλληλεπίδραση που ασκεί αυτή σε κοσμικές δομές όπως οι γαλαξίες. Εξάλλου, οι παρατηρούμενες ανωμαλίες στην κίνηση των σπειροειδών γαλαξιών, όπου τα εξωτερικά τους τμήματα περιστρέφονται πιο γρήγορα απ’ ό,τι αν υπήρχε μόνο η συμβατική ύλη, ήταν η αιτία για την υπόθεση ύπαρξης αυτής της «εξωτικής» μορφής ύλης, ήδη από τη δεκαετία του 1930.

Τώρα όμως, μία διεθνής ομάδα αστρονόμων διαπίστωσε πως η σκοτεινή ύλη έπαιζε μικρότερο ρόλο στο πρώιμο σύμπαν. Κι αυτό γιατί, μελετώντας 6 «αρχαίους» γαλαξίες, ανακάλυψε πως οι εξωτερικές τους περιοχές περιστρέφονται πιο αργά από τα τμήματα στο κέντρο τους.

Οι επιστήμονες εξέτασαν γαλαξίες που δημιουργήθηκαν πριν από 10 δισεκατομμύρια χρόνια. Για να τους αναλύσουν, χρησιμοποίησαν το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο στη Χιλή.

A hydrogen signature reveals the structure of six galaxies (top, bright regions appear red) observed with the Very Large Telescope in Chile. The signature also shows the velocities (bottom) of stars in the galaxies (blue regions are moving toward the telescope; red areas, away). Stars farther from the galactic center unexpectedly appear to move more slowly than stars closer in. © MPE

Τα αποτελέσματά τους δείχνουν πως, σε αντίθεση με τους σπειροειδείς γαλαξίες που σχηματίσθηκαν σε επόμενες φάσεις της συμπαντικής εξέλιξης, σε αυτές τις κοσμικές δομές οι εξωτερικές τους περιοχές φαίνεται να περιστρέφονται πιο αργά, συγκριτικά με τα τμήματα που βρίσκονται πιο κοντά στον «πυρήνα» τους.

Αυτό υποδεικνύει πως περιέχουν λιγότερη σκοτεινή ύλη. Επομένως, τα χαρακτηριστικά τους φαίνεται πως καθορίζονται περισσότερο από τη συμβατική ύλη που περιέχουν.

Πιο συγκεκριμένα η ενεργός ακτίνα, δηλαδή η περιοχή από την οποία προέρχεται το 50% της φωτεινότητας ενός γαλαξία, εκτιμάται πως αποτελείται από 50-80% από σκοτεινή ύλη, στην περίπτωση του Γαλαξία μας και των υπόλοιπων κοσμικών δομών που σχηματίσθηκαν σε σχετικά πρόσφατες φάσεις της «ιστορίας» του σύμπαντος.

Αντίθετα, στους μισούς από τους γαλαξίες από το πρώιμο σύμπαν που μελέτησαν οι επιστήμονες, το ποσοστό της σκοτεινής ύλης για την αντίστοιχη περιοχή δεν υπερβαίνει το 10%.

Οι ερευνητές υποθέτουν πως, 3 με 4 δισεκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη, τα αέρια των γαλαξιών ήταν συμπιεσμένα με πεπλατυσμένους, περιστρεφόμενους δίσκους. Η σκοτεινή ύλη περιέβαλλε αυτούς τους δίσκους, με συνέπεια να είναι αρκετά διασκορπισμένη.

Επομένως, φαίνεται πως χρειάστηκαν χρόνια για να συσσωρευθεί η σκοτεινή ύλη σε μικρότερο χώρο, κάτι που θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί διαδραματίζει μεγαλύτερο ρόλο στην περιστροφή των πιο πρόσφατων γαλαξιών. Η υπόθεση αυτή συμφωνεί επίσης με το γεγονός ότι οι «αρχαιότεροι» γαλαξίες έχουν μικρότερο μέγεθος και μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε αέρια, από τους γαλαξίες που συντέθηκαν αργότερα.

Πηγές: Nature, nature.com/articles/doi:10.1038/nature21685 - naftemporiki.gr – phys.org

Έπαιζαν τα παιδιά των Βίκινγκς; The toy boat that sailed the seas of time

Αν και ταλαιπωρημένο σήμερα, το ηλικίας 1.000 ετών καραβάκι αποτελεί ρεαλιστικό αντίγραφο των πλοίων των Βίκινγκς και φτιάχτηκε ως παιχνίδι για ένα παιδί. Από την τρύπα στη μέση κάποτε περνούσε το κατάρτι. The toy boat had a hole in the middle where a mast could have been stepped, allowing a child to sail the boat. Credit: Åge Hojem, NTNU University Museum

Είναι ταλαιπωρημένο από τον χρόνο, όμως είναι ξεκάθαρο: το σκαλισμένο ξύλο με την ανασηκωμένη «γυριστή» πλώρη και μια τρύπα από όπου έπρεπε να περνούσε το κατάρτι είναι ένα κναρ, ένα υπερήφανο πλοίο των Βίκινγκς σε μικρογραφία. Βρέθηκε στη Νορβηγία και μαρτυρεί ότι πριν από 1.000 χρόνια κάποιος το σκάλισε με φροντίδα για να το δώσει σε ένα παιδί. Δεν είναι το πρώτο παιχνίδι της εποχής των Βίκινγκς που έρχεται στο φως, αν και τα σχετικά ευρήματα είναι λιγοστά. Είναι όμως το μοναδικό που έχει βρεθεί σε μια άλλοτε όχι και τόσο προνομιούχο αγροτική περιοχή. Και υποδηλώνει ότι ακόμη και στα σχετικά φτωχικά αγροκτήματα οι σκληροτράχηλοι κάτοικοι του Βορρά πρόσφεραν στα παιδιά τους τον απαραίτητο χρόνο και τα μέσα για παιχνίδι, μια «πολυτέλεια» που δεν εξυπακούεται για τα παιδιά όλων των κοινωνικών τάξεων σε όλες τις εποχές.

Θαμμένο στο μεσαιωνικό πηγάδι

An overview of the Ørland dig where the boat and shoes were found. Credit: Åge Hojem, NTNU University Museum

Το καραβάκι ανασκάφηκε στον αρχαιολογικό χώρο της Αεροπορικής Βάσης του Έρλαντ στην Κεντρική Νορβηγία, στη θέση όπου στους μεσαιωνικούς χρόνους υπήρχε ένα αγρόκτημα. Είχε θαφτεί σε ένα πηγάδι το οποίο οι αγρότες της εποχής είχαν κλείσει, είτε γιατί είχε στερέψει είτε γιατί το νερό του είχε μολυνθεί. Το υγρό περιβάλλον του πηγαδιού επέτρεψε στο ξύλο να διατηρηθεί τόσο καλά για δέκα αιώνες, προς μεγάλη χαρά των αρχαιολόγων.

«Αυτό το καραβάκι-παιχνίδι λέει κάτι για τους ανθρώπους που ζούσαν εδώ» δήλωσε σε δελτίο Τύπου ο Ουλφ Φράνσον, αρχαιολόγος του Πανεπιστημιακού Μουσείου του Νορβηγικού Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας (NTNU) και εκ των επικεφαλής των ανασκαφών στο συγκεκριμένο μεσαιωνικό αγρόκτημα. Όπως ανέφερε, το εύρημα είναι ξεχωριστό από πολλές απόψεις. «Κατ' αρχάς δεν είναι τόσο συνηθισμένο να βρίσκουμε αντικείμενα τα οποία σχετίζονταν με παιδιά» επεσήμανε. «Δείχνει όμως επίσης ότι τα παιδιά σε αυτό το αγρόκτημα μπορούσαν να παίξουν, ότι είχαν την άδεια να κάνουν κάτι άλλο εκτός από το να δουλεύουν στα χωράφια ή να βοηθούν στις δουλειές του αγροκτήματος».

Παιδιά της πόλης και της εξοχής

Ellen L.Wijgård Randerz (left) and Ulf Fransson, from the NTNU University Museum, look at a toy boat that archaeologists found in an abandoned well in Ørland. Randerz is the museum’s conservator, and Fransson was one of the field directors for the Ørland dig. Credit: Åge Hojem, NTNU University Museum

Πράγματι, η ανάσυρση μεσαιωνικών σκανδιναβικών παιχνιδιών δεν είναι κάτι συνηθισμένο, από την άλλη πλευρά όμως το καραβάκι του Έρλαντ δεν είναι μοναδικό. Ένα παρόμοιο καραβάκι, τόσο από την άποψη της ηλικίας όσο και από αυτήν της κατασκευής, είχε βρεθεί πριν από λίγο περισσότερο από έναν αιώνα, το 1900, σχετικά κοντά, στο Τροντχάιμ (τρίτη σε μέγεθος πόλη της Νορβηγίας και έδρα του NTNU), κατά τη διάρκεια εργασιών στον δρόμο μπροστά από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη. Ωστόσο το Τροντχάιμ στους μεσαιωνικούς χρόνους ήταν ήδη ένα πλούσιο εμπορικό κέντρο - υπήρξε μάλιστα πρωτεύουσα της χώρας ως το 1217. Οι αρχαιολόγοι θεωρούν εύλογο ότι τα παιδιά των εύπορων αστικών οικογενειών θα είχαν χρόνο για παιχνίδι - αν όχι όλα, τουλάχιστον κάποια.

The map shows the location of the Ørland archaeological dig (red) along with approximate coastlines from different periods. The yellow shows the land area and coastline from 200 BC, the green shows the land area from roughly 350 AD and the grey shows today’s coastline. Credit: Magnar Mojaren Gran

Το καραβάκι του Έρλαντ είναι επομένως ένα εύρημα με ιδιαίτερη σημασία, εφόσον έχει βρεθεί σε ένα εντελώς διαφορετικό κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον, σε μια κάθε άλλο παρά εύπορη αγροικία. «Το μεσαιωνικό αγρόκτημα εδώ βρίσκεται μακριά από τη θάλασσα, δεν έχει τόσο στρατηγική θέση» εξήγησε η Ίνγκριντ Ιστγκααρντ, η αρχαιολόγος που είναι επικεφαλής ολόκληρης της ανασκαφής στην Αεροπορική Βάση του Έρλαντ. «Υπάρχουν και άλλα αγροκτήματα στο Έρλαντ, τα οποία έχουν καλύτερη θέση». Η αρχαιολόγος υπογράμμισε πως παρά το γεγονός ότι το αγρόκτημα στο οποίο βρέθηκε το καραβάκι ανήκε στα λιγότερο εύπορα και προνομιούχα της περιοχής, το εύρημα δείχνει ότι η ζωή ήταν αρκετά καλή εκεί ώστε κάποιος να αφιερώσει χρόνο στο να σκαλίσει ένα παιχνίδι για ένα παιδί - και το παιδί να έχει τη δυνατότητα να παίζει με αυτό.

Σαν αγωνιστικό αυτοκίνητο

Ένα σύγχρονο ξύλινο μοντέλο του κναρ, του υπερήφανου πλοίου των Βίκινγκς που αποτελούσε τεχνολογικό επίτευγμα για την εποχή του. A model of a knarr – exhibited in a museum in Hedeby, in northern Germany. A knarr was a kind of a freighter, and was broader and shorter than a Viking war ship. Credit: WikiCommons

Και το παιχνίδι που σκαλίστηκε για αυτό το όχι και τόσο προνομιούχο παιδί ήταν κάθε άλλο παρά «δεύτερης διαλογής». Στον Μεσαίωνα τα πλοία συγκαταλέγονταν στις πλέον προηγμένες τεχνολογικές κατασκευές, επομένως το συγκεκριμένο καραβάκι ήταν κάτι πολύ «προχωρημένο» για τα μέτρα της εποχής. «Αν έφτιαχνες τότε ένα πλοίο των Βίκινγκς, ένα κναρ, παιδιά και μεγάλοι θα το θεωρούσαν κάτι πολύ σημαντικό. Ήταν μια πολύ εξειδικευμένη κατασκευή» τόνισε ο κ. Φράνσον. «Αυτό το καραβάκι είναι πολύ "αληθινό". Δεν ήταν ανάγκη να κάνει κάποιος τόση δουλειά για να φτιάξει ένα παιχνίδι για ένα παιδί».

A thousand-year-old boat that was found in an abandoned well during an archaeological dig in mid-Norway gives researchers insights into what life was like on a medieval Norwegian farm.

«Όποιος το έφτιαξε εργάστηκε με επιμέλεια για να δημιουργήσει κάτι που έμοιαζε με το αληθινό πλοίο» πρόσθεσε ο αρχαιολόγος, τονίζοντας ότι ακριβώς επειδή ήταν τόσο ρεαλιστικό το καραβάκι αυτό «θα πρέπει να ήταν πολύ "κουλ" για την εποχή εκείνη, θα πρέπει να το έβλεπαν όπως τα σημερινά παιδιά βλέπουν τα πραγματικά "κουλ" αγωνιστικά αυτοκίνητα ή τα αεροπλανάκια».

Παπούτσια χιλιετίας

Το δερμάτινο παπούτσι που πετάχτηκε ολόκληρο δείχνει ότι ο κάτοχός του, πριν από 1.000 χρόνια, δεν ήταν πλούσιος αλλά ούτε και υπερβολικά φτωχός. One of the most complete shoes from this time period found at the Ørland site. Credit: Åge Hojem, NTNU University Museum

Άλλα αντικείμενα που βρέθηκαν στο ίδιο πηγάδι και στο διπλανό του μπορεί να μην εθεωρούντο στην εποχή τους τόσο «κουλ», αλλά είναι επίσης σπάνια. Μεταξύ αυτών τα υπολείμματα από τέσσερα δερμάτινα παπούτσια τα οποία, αντίθετα από ό,τι συμβαίνει συνήθως, έχουν και αυτά διατηρηθεί σε πολύ καλή κατάσταση εξαιτίας του νερού των πηγαδιών. «Αυτό ήταν είδηση» σχολίασε η κυρία Ιστγκααρντ. «Βρήκαμε παπούτσια της εποχής του Όλαφ ντεν Χέλιγκε, ο οποίος ήταν βασιλιάς της Νορβηγίας από το 1015 ως το 1028!».

This worn-out sole tells archaeologists that the owner was willing to pay to repair his shoes, since the front of the sole is clearly cut off. The size of the heel suggests the owner was probably male and had fairly large feet. Credit: Åge Hojem, NTNU University Museum

Λιωμένα, τρύπια και μπαλωμένα, τα μεσαιωνικά «παπούτσια εργασίας», τα οποία οι σύγχρονοί μας θα έβρισκαν εξαιρετικά άβολα και κρύα, δείχνουν ότι οι κάτοχοί τους δεν είχαν την οικονομική ευχέρεια να τα αντικαθιστούν συχνά για να αγοράσουν καινούργια. Από την άλλη πλευρά όμως, το γεγονός ότι ένα παπούτσι βρέθηκε σχεδόν ολόκληρο δείχνει ότι δεν βρίσκονταν και σε απόλυτη ένδεια. «Αυτό μου λέει ότι δεν θα πρέπει να ήταν και τόσο φτωχοί, αφού είχαν τη δυνατότητα να πετάξουν ολόκληρο παπούτσι» επεσήμανε ο κ. Φράνσον.

Πηγές: The Archaeology News - http://www.tovima.gr/science/article/?aid=868058